Οι 250 εναπομείναντες Σέρβοι της περιφέρειας του Πετς, που πέρασε πλέον στα χέρια του UCK, έχουν βρει εδώ και μία εβδομάδα καταφύγιο στο ιστορικό Πατριαρχείο του Πετς.

Το ιταλικό τανκ της KFΟR (ξένες στρατιωτικές δυνάμεις στο Κοσσυφοπέδιο) που βρίσκεται έξω από την πύλη -κατόπιν παρακλήσεως του Μητροπολίτη Αμφιλόχιου- δεν είναι αρκετό για να τους κάνει να νιώσουν ασφάλεια. Ολοι τους είναι απελπισμένοι. «Ο μεγαλύτερος εχθρός των Σέρβων είναι η κυβέρνησή μας και ο Μιλόσεβιτς», ακούς από το στόμα των περισσοτέρων, όταν σπάνε τη σιωπή τους.

Η περιοχή μέχρι πρόσφατα είχε περίπου 60.000 ορθόδοξους Σέρβους. Εκτός από 1.000 που έχουν μείνει, σύμφωνα με τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις, οι υπόλοιποι έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους, περνώντας από το βουνό στην άλλη πλευρά, στο Μαυροβούνιο, προκειμένου να σώσουν τουλάχιστον τη ζωή τους (οδικώς είναι αδύνατον να κυκλοφορήσουν, γιατί υπάρχουν παντού μπλόκα του UCK).

«Θα χάσετε κι εσείς 500»

Περίπου 25 από τους συγγενείς των εγκλωβισμένων Σέρβων στο μοναστήρι του πατριαρχείου έχουν πιαστεί αιχμάλωτοι ανδρών του UCK. Κανένας δεν ξέρει πόσοι από αυτούς είναι ακόμη ζωντανοί. Η τοπική δύναμη της KFΟR δείχνει ανήμπορη να εκτελέσει τα καθήκοντά της και να προσφέρει προστασία μέσα στο χάος και την αναρχία που επικρατεί στο Κοσσυφοπέδιο.

Ο μητροπολίτης, ένας δραστήριος 60χρονος Μαυροβούνιος, ο οποίος μιλά άπταιστα 6 γλώσσες, ήρθε σε επαφή με τον επικεφαλής του UCK. «Χάσαμε 500 άνδρες, θα χάσετε κι εσείς 500 Σέρβους», μας είπε ότι ήταν η απάντησή του.

Aταφα πτώματα

Σε λίγο, τα νέα που έφτασαν ήταν ακόμη χειρότερα. Εντρομοι χωρικοί, που ήρθαν να προστεθούν σ' εκείνους που ζητούν προστασία από την εκκλησία, έδωσαν την πληροφορία ότι υπάρχουν περίπου 10 Σέρβοι νεκροί, που σκοτώθηκαν την προηγούμενη μέρα στα γύρω χωριά. «Τα πτώματα παραμένουν άταφα, γιατί κανένας μας δεν τολμά να πλησιάσει από φόβο μήπως πάθει το ίδιο». Ο μητροπολίτης ειδοποίησε αμέσως την ιταλική δύναμη της KFΟR και ζήτησε την προστασία της, για να πάει να τα βρει και να τα ενταφιάσει. Οι αρχικοί δισταγμοί τους κάμφθηκαν από την επιμονή του Αμφιλόχιου, στον οποίο και διέθεσαν τελικά 3 επανδρωμένα στρατιωτικά οχήματα για συνοδεία. Ο μητροπολίτης έμοιαζε να φοβάται λιγότερο από εκείνους. Στο πρώτο σπίτι, στο Μπέλο Πόλιε, βρήκαμε τους πρώτους νεκρούς Σέρβους. Ηταν 3 άνδρες πεσμένοι στο πάτωμα του σπιτιού, ο ένας δεμένος. Ο Φίλιπ Κόβιτς ήταν 46 ετών, ο Ράντοβαν και ο Στέφαν Στόσιτς, αδέρφια, 50 και 60 ετών. Ο γιος του τελευταίου, ο Μίλικο, θα ήταν ο τέταρτος νεκρός, εάν δεν είχε καταφέρει να ξεφύγει την τελευταία στιγμή.

«Ηρθαν 10 άνδρες του UCK. Τους σκότωσαν, όταν τους ζήτησαν να φύγουν και εκείνοι αρνήθηκαν», διηγούνται οι γείτονες Μίλιτς Μπάτσεβιτς -που πιάστηκε κι εκείνος, αλλά τον άφησαν- και Σβάτισλαβ Μίριτς. «Η KFΟR δεν είχε φανεί στην περιοχή μας μέχρι σήμερα, που την έφερε ο μητροπολίτης για να θάψουν τα πτώματα».

Bουτηγμένοι στο αίμα

Η τελετή ξεκινά στα βιαστικά κάτω από τον απόλυτο τρόμο και φόβο. Ο μοναδικός συγγενής των νεκρών που παρίσταται, είναι ο γιος ενός απ' τους τρεις που ξεσπά σε λυγμούς. Πιο πέρα, ένας φίλος τους ντυμένος στα μαύρα περπατά πέρα-δώθε αμίλητος, με τα χέρια στο κεφάλι και κάπου κάπου μόνο ξεφυσά.

Δεν υπάρχει ούτε μάνα ούτε γυναίκα ούτε αδερφή ούτε κόρη για να πλύνει και να αλλάξει τους νεκρούς. Τα κεφάλια τους είναι βουτηγμένα στο αίμα από τις σφαίρες που δέχθηκαν. Τους τυλίγουν σε κουβέρτες και ο μητροπολίτης ξεκινά την τελετή ραίνοντάς τους με λάδι. Αμέσως μετά, τους μεταφέρουν μέσα στις κουβέρτες στο νεκροταφείο του χωριού. Οι Iταλοί στρατιώτες ακροβολίζονται και κάποιοι από αυτούς βοηθούν για να σκαφτούν στα γρήγορα οι τάφοι. Αμέσως μετά, συνεχίζεται η επιχείρηση ανεύρεσης των υπόλοιπων νεκρών. Η επόμενη στάση είναι σ' ένα διπλανό χωριό, όπου σκοτώθηκε μια μητέρα μαζί με το γιο της. Στην αυλή είναι πεταμένες οι παντόφλες της γυναίκας και το καπέλο του παιδιού της. Τα πτώματα όμως είναι άφαντα. Εχει σκοτεινιάσει και ο κίνδυνος για την εμφάνιση ελεύθερων σκοπευτών μεγαλώνει. Οι άνδρες της KFΟR πιέζουν το μητροπολίτη να σταματήσει και να συνεχίσει την άλλη μέρα.

Στο δρόμο της επιστροφής για το μοναστήρι, συμβαίνει αυτό που φοβόταν. Σ' ένα από τα αυτοκίνητα με τους Σέρβους, πέφτει μια σφαίρα από ελεύθερο σκοπευτή και τραυματίζει τον έναν. Μεταφέρεται από τους Ιταλούς στο νοσοκομείο της βάσης τους. «Δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά. Κι εμείς φοβόμαστε», εξομολογείται ένας ιταλός στρατιώτης. «Η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη».

Στο δρόμο για την επιστροφή, το Πετς μοιάζει έρημο. Οπου δεν έχουν πέσει βόμβες, υπάρχουν καμένα και κατεστραμμένα σπίτια. Ο Αμφιλόχιος παραδέχεται ότι «κάποιοι Σέρβοι παραστρατιωτικοί είχαν τρελαθεί όταν το ΝΑΤΟ βομβάρδιζε κι έκαιγαν κτίρια Αλβανών».

Nτρέπεται να δει τον άντρα της

Στο μοναστήρι συναντάμε την Ολγα Μίλιτς. Βιάστηκε πριν από τρεις μέρες. Κλαίει συνέχεια. Ο άντρας και τα 3 παιδιά της το έσκασαν και πέρασαν στο Μαυροβούνιο. Εκείνη δεν θέλει να πάει να τους συναντήσει, γιατί «ντρέπεται να τους αντικρίσει». Θέλει να μείνει στο μοναστήρι για πάντα.

«Αυτό που συμβαίνει στο Κοσσυφοπέδιο», δηλώνει ο μητροπολίτης Αμφιλόχιος, «μπορεί να συγκριθεί μόνο με τη Μικρασιατική Καταστροφή. Οι άνθρωποι που βρέθηκαν στην πολιτική ηγεσία των Σέρβων τα τελευταία 10 χρόνια έχουν μεγάλη ευθύνη. Ο Μιλόσεβιτς διακατέχεται από πνεύμα αυτοκτονίας. Πρέπει να προσευχηθούμε γι' αυτόν».

«Οι Σέρβοι κατοικούν στο Κοσσυφοπέδιο 1.500 χρόνια. Το Πατριαρχείο του Πετς είναι εδώ από το 13ο αιώνα. Είναι το δικό μας Φανάρι. Από εδώ άρχισαν οι μεγάλες αναταραχές, όταν το 1981 κάποιοι Αλβανοί το έκαψαν και βίασαν μια μοναχή. Ας ελπίσουμε το πνεύμα του Θεού να επικρατήσει και να κυριαρχήσει η ειρήνη. Δεν είμαι όμως πολύ αισιόδοξος. Φοβάμαι ότι τα βάσανα του λαού αυτού θα έχουν συνέχεια».