Σεισμοφοβία
Την ώρα που η Αθήνα προσπαθεί να επουλώσει τις πληγές της από τον πρόσφατο καταστροφικό σεισμό, η φημολογία ότι επίκειται μία νέα ισχυρή σεισμική δόνηση διαταράσσει όχι μόνο την κοινωνική ηρεμία, αλλά και την ψυχική ισορροπία ορισμένων συμπολιτών μας. Οι διαβεβαιώσεις των ειδικών επιστημόνων ότι η μετασεισμική ακολουθία εξελίσσεται ομαλά δεν είναι ικανές να καθησυχάσουν τον αρχέγονο φόβο, ο οποίος αιωρείται πάνω από την καθημερινότητα της πρωτεύουσας. Οπως είναι γνωστό, η κινδυνολογία αρθρώνεται γύρω από την επίσημη πληροφορία ότι ο σταθμός ΒΑΝ στη Λαμία έχει καταγράψει σήμα -ή σήματα- τα οποία από την ίδια την επιστημονική ομάδα του κ. Βαρώτσου ερμηνεύονται ως προαναγγελία επικείμενου σεισμού. Η «Κ» δεν έχει ούτε τη δυνατότητα, ούτε την πρόθεση να αναμιχθεί στην τρέχουσα επιστημονική διένεξη για την αξιοπιστία του ΒΑΝ. Ολοι συμφωνούν, ωστόσο, ότι η μέθοδος αυτή δεν είναι σε θέση να προσδιορίσει με ακρίβεια το χρόνο, το επίκεντρο και την ένταση ενός σεισμού. Ως εκ τούτου, τα σήματα ΒΑΝ δεν αποτελούν ακριβή πρόβλεψη και άρα δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από την Πολιτεία για τη λήψη δραστικών μέτρων. Τα επίμαχα αυτά σήματα μπορεί να είναι χρήσιμα στους επιστήμονες για την εξαγωγή ορισμένων συμπερασμάτων και ενδεχομένως για την πιθανολόγηση μίας σεισμικής δονήσεως. Δεν είναι διόλου χρήσιμα, όμως, στους πολίτες. Ετσι κι αλλιώς, όλοι οι σεισμολόγοι συμφωνούν ότι διανύουμε περίοδο σεισμικής διεγέρσεως. Κατά συνέπεια, όλοι μας οφείλουμε να ακολουθήσουμε στον καθημερινό μας βίο τα προτεινόμενα προληπτικά μέτρα. Η ανακοίνωση ή η διαρροή στα μέσα ενημερώσεως της αποστολής ενός σήματος ΒΑΝ στην Επιστημονική Επιτροπή Εκτιμήσεως Σεισμικού Κινδύνου προκαλεί προβλήματα στην κοινωνία, χωρίς να της προσφέρει καμία πρόσθετη προστασία. Η ευθύνη για το ευαίσθητο αυτό ζήτημα αφορά πρωτίστως τους αποστολείς και τους παραλήπτες αυτών των σημάτων. Είναι αυτοί, που οφείλουν να υπερβούν τις αντιθέσεις τους και να αρθούν στο ύψος της επιβεβλημένης επιστημονικής σοβαρότητος. Θα πρέπει, όμως, και τα μέσα ενημερώσεως να σταματήσουν να αντιμετωπίζουν τη σεισμοφοβία ως τηλεοπτικό προϊόν υψηλής θεαματικότητος. Η ιδιότυπη αυτή διατάραξη της κοινωνικής γαλήνης έχει μεγάλο κόστος για να θυσιάζεται στο βωμό είτε της επιστημονικής βεντέτας είτε της ανάγκης των μέσων ενημερώσεως να αυξήσουν τη θεαματικότητα, την ακροαματικότητα ή την κυκλοφορία τους.