Η μετοχή του ΟΤΕ
|
Εντελώς αδαής περί τα χρηματιστηριακά ρώτησα φίλο μου, που τα γνωρίζει πολύ καλά, θεωρητικώς και πρακτικώς: «Γιατί πέφτει η μετοχή του ΟΤΕ;».
Γιατί πρέπει να πέσει, μου είπε. Αυτό είναι το καλό, το κανονικό και το ομαλό. Εκπληκτος από την απάντηση ζήτησα περισσότερες εξηγήσεις, για την ακρίβεια τον παρακάλεσα να «μου τα κάνει λιανά». Και ο φίλος μου συνέχισε ως εξής:
Εκείνο που πουλάμε και αγοράζουμε στο Χρηματιστήριο είναι η εμπιστοσύνη και η προσδοκία. Πρώτο είναι η εμπιστοσύνη, ότι μια εταιρεία είναι καλή και νοικοκυρεμένη. Δεύτερο είναι η προσδοκία ότι, ανάλογα με τη συγκυρία θα έχει κέρδη, μικρά ή μεγάλα. Οταν αγοράζουμε μετοχές μιας εταιρείας προσδοκούμε να κερδίσουμε από δύο πλευρές: Από τα μερίσματα, ανάλογα με τα κέρδη της εταιρείας, και από την αύξηση της τιμής της μετοχής μέσα στο Χρηματιστήριο. Αυτά, «λιανά» και χονδρικά.
Για ποιο λόγο ο ΟΤΕ θα μας εμπνεύσει εμπιστοσύνη και θα διεγείρει την προσδοκία μας; Είναι μεγάλη βέβαια εταιρεία με τεράστια υλική υποδομή. Είναι όμως κρατική με διορισμένη διοίκηση και μονοπωλιακά κέρδη, τα οποία σε εντόνως ανταγωνιστικό περιβάλλον δεν μπορούν να θεωρηθούν σταθερά. Η διοίκηση μιας εταιρείας παίζει μεγάλο ρόλο για το αν η εμπιστοσύνη σε αυτήν είναι μικρή ή μεγάλη. Ποια εμπιστοσύνη μπορεί κανείς να έχει σε μια εταιρεία, όταν η διοίκησή της μπορεί να αλλάξει από τη μια στιγμή στην άλλη, όχι για λόγους υπηρεσιακούς, π.χ. για ανικανότητα και χαμηλή απόδοση, αλλά για λόγους πολιτικούς και κομματικούς. Οχι μόνο κάθε κυβέρνηση διορίζει τη δική της διοίκηση, αλλά και κάθε υπουργός της ίδιας κυβέρνησης, με κριτήριο μικροπολιτικές και μικροκομματικές σκοπιμότητες.
Υπάρχει και η άλλη πλευρά. Στο πρόσφατο παρελθόν οι διοικήσεις του ΟΤΕ και οι αντίστοιχες κυβερνήσεις που τις εκάλυπταν πολιτικά κατηγορήθηκαν για οικονομικές ατασθαλίες και για χαριστικές συμβάσεις με ιδιώτες, οι οποίες επιβλήθηκαν στον ΟΤΕ από πολιτικούς πάτρονες. Υπάρχουν πρωθυπουργοί και υπουργοί που ισχυρίζονται ότι «έπεσαν», επειδή αρνήθηκαν να ενδώσουν και να προωθήσουν χαριστικές συμβάσεις του ΟΤΕ με ιδιώτες. Δεν ξέρω αν αυτό είναι αλήθεια ή όχι. Είναι, όμως, βέβαιο ότι αυτά που αποκαλούμε «διαπλεκόμενα συμφέροντα»... βγάζουν το ψωμί τους από τις συμβάσεις με το Δημόσιο και με τις κρατικές εταιρείες. Είναι δύσκολο να ληστέψουν μια ιδιωτική εταιρεία, σχεδόν αδύνατο.
Από την άποψη, λοιπόν, αυτή ο ΟΤΕ είναι συνεχώς εκτεθειμένος σε ληστείες και αρπαγές. Ο επενδυτής, θεσμικός ή μη, προτιμάει ν' αγοράσει μετοχές π.χ. της Intracom, παρά του ΟΤΕ και έχει απόλυτα δίκαιο.
Το πιο κρίσιμο, όμως, στοιχείο για την αξιοπιστία μιας μεγάλης εταιρείας είναι το προσωπικό και η συμπεριφορά του. Λένε ότι ο ΟΤΕ διαθέτει ικανότατο επιστημονικό και στελεχικό δυναμικό. Το ίδιο λένε και για την ανάπηρη Ολυμπιακή, και το πιστεύω. Και στις δύο, όμως, περιπτώσεις και σε πολλές άλλες εκείνο που έχει σημασία δεν είναι οι ικανότητες του προσωπικού, αλλά οι κανόνες λειτουργίας του. Οσο ικανός και να είναι ένας υπάλληλος όταν συμπεριφέρεται ανάλογα με τις εξαρτήσεις του, από το κόμμα, την κομματική διοίκηση, το συνδικάτο ή, όπως συνήθως και από τα τρία μαζί, τότε προωθείται με πλάγια μέσα και οι ικανότητές του αχρηστεύονται. Συμπεριφέρεται ως δημόσιος υπάλληλος ή κομματάρχης, γνωρίζοντας ότι η επαγγελματική του εξέλιξη δεν εξαρτάται από την απόδοσή του και η συνολική απόδοση φυσικά πέφτει.
Το σημερινό προσωπικό του ΟΤΕ, σε μεγάλο ποσοστό, προσελήφθη με κομματικά μέσα, ανεξάρτητα από τις ανάγκες της επιχείρησης, ή με το νόμο Πεπονή. Και στις δύο περιπτώσεις η διοίκηση της επιχείρησης έχει περιορισμένες δυνατότητες επιλογής του κατάλληλου προσωπικού και σχεδόν καμία άλλη μέθοδο διοίκησης του προσωπικού πλην της συναλλαγής μαζί του! Και αυτό γίνεται στην πράξη: Οι κομματικές διοικήσεις συναλλάσσονται με τα κομματικά συνδικάτα. Το ίδιο γινόταν επί χρόνια και στην Ολυμπιακή, γι' αυτό κατάντησε έτσι.
Μπορούμε όμως να έχουμε εμπιστοσύνη και να απαιτούμε απόδοση από μια διοίκηση που δεν επιλέγει αυτή τους συνεργάτες της και δεν καθορίζει αυτή τους όρους συνεργασίας;
Για όλους αυτούς τους λόγους και για πολλούς άλλους ακόμα η μετοχή του ΟΤΕ δεν μπορεί «να περπατήσει» στο Χρηματιστήριο σε δρόμο δύσκολο και δύσβαστο, όπου οι άλλοι αθλητές είναι σκληροτράχηλοι και προπονημένοι...
Του ΑΝΤΩΝΗ ΚΑΡΚΑΓΙΑΝΝΗ
|
