ΑΝΕΜΟΔΕΙΚΤΗΣ (02-07-99)

Δεν ξέρουμε αν οι μαθητές και οι «φροντιστηριάδες» βρήκαν το χθεσινό θέμα της Εκθεσης (πρώτη μέρα των «Πανελληνίων» - καλό κουράγιο και... ηρεμία, παιδιά!) «βατό», αλλά ομολογούμε πως πολύ μας άρεσε! Και μας καρφώθηκε η ιδέα, πως ίσως αυτοί που το επέλεξαν (ένα απόσπασμα από το βιβλίο «Κοσμογραφήματα», του πρώην πρύτανη του Πανεπιστημίου Κρήτης και «ανήσυχου» μυαλού, κ. Γιώργου Γραμματικάκη...) να ήθελαν με την επιλογή τους αυτή να κάνουν την... αυτοκριτική τους, για λογαριασμό όλου αυτού του φθίνοντος «εκπαιδευτικού συστήματος»...

Ενός συστήματος (μακάρι να κατορθώσει να το εκσυγχρονίσει, πραγματικά η «μεταρρύθμιση» του κ. Αρσένη - ν' αρχίσει τουλάχιστον τα πρώτα βήματα για τον εκσυγχρονισμό του...) που φευ έχει μετατρέψει την πραγματική και ουσιαστική «παιδεία» σε μια ευτελή κι αναποτελεσματική σκέτη «εκπαίδευση», μια «υπνοπαιδεία» πρόχειρων και δίχως βάθος γνώσεων, που σε τίποτε άλλο δεν βοηθάει παρά σε κάποιους «βαθμούς», και για τους... τυχερούς (γιατί εκτός από διάβασμα, θέλει κυρίως τύχη!) μια θέση στα πανεπιστήμια, που κι αυτά με τη σειρά τους θέλουν ανανέωση... εκ βάθρων!

«Παιδεία» (που η εκπαίδευση, αποτελεί μονάχα ένα μικρό τμήμα της...) σημαίνει καλλιέργεια ευαισθησίας στους νέους ανθρώπους! Ανάδειξη των «λεπτομερειών» τούτης της ζωής και της ανθρώπινης φύσης, σε ουσιαστικούς παράγοντες ανέλιξης και ευτυχίας, σημαίνει σεβασμό στην αισθητική, σημαίνει κλάμα στο άκουσμα μιας μουσικής, κι έκσταση μπροστά σε έναν πίνακα ζωγραφικής - ή ένα ηλιοβασίλεμα. Απλά: σημαίνει υποδομή πολιτισμική, ανήσυχο πνεύμα, κι άνοιγμα της ψυχής και του νου στους απέραντους ορίζοντες, σημαίνει να φτιάξεις ανθρώπους που θα «θαυμάζουν και πειράσθε τον λόγον διδόναι...»!

Ψευδεπίγραφος ο τίτλος «Υπουργείο Παιδείας» - υπουργείο «ωρολογίων προγραμμάτων και διδακτέας ύλης» θα 'πρεπε να λέγεται - ενώ η πολιτεία όφειλε να το έχει αναγάγει σε «υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού» και να 'ναι από χρόνια «πρώτο τη τάξει!», και με απεριόριστα κονδύλια - γιατί θα «παίδευε» ανθρώπους, την πολυτιμότερη «πρώτη ύλη» της κάθε κοινωνίας που θέλει να 'χει εκτός από παρόν και μέλλον...

Γράφει ο κ. Γραμματικάκης - και ζητήθηκε χθες από τα παιδιά μας να κρίνουν την άποψη του συγγραφέα: «Οι πολιτιστικές αξίες, τότε και μόνο αποκτούν διάρκεια, εφόσον είναι πανταχού παρούσες. Αλλιώς, αφήνουν εντυπώσεις, αλλά όχι ήθος. Η αρχιτεκτονική των κτιρίων, η αισθητική μιας διαφήμισης ή μιας εκπομπής στο ραδιόφωνο, είναι με το δικό τους μέτρο πολιτιστικές εκφράσεις. Στο σύνολό τους, εξίσου σημαντικές με την ύπαρξη μιας συμφωνικής ορχήστρας ή ενός ωραίου μνημείου. Ο πολιτισμός της καθημερινότητας, είναι μια πρόταση προς το μέλλον που αγκαλιάζει το παρόν. Ο πολιτισμός αυτός της καθημερινότητας, ασφυκτιά στη σημερινή Ελλάδα και δίκαια προκαλεί την αγωνία σε όσους έχουν τα μάτια και την ψυχή ανοιχτή...»!

Δεν ξέρουμε με ποια «πρότυπα» και «κριτήρια» θ' αξιολογήσουν και θα βαθμολογήσουν τελικά τις εκθέσεις των παιδιών οι καθηγητές - αλλά ας καταβάλουν κάθε προσπάθεια να ξεφύγουν από «κριτήρια» και καλούπια, από «σύνταξη» και «ορθογραφία» (για τα χάλια των οποίων, άλλωστε, στα γραφτά των μαθητών οι... ίδιοι ευθύνονται!) κι ας επιχειρήσουν να πιάσουν τις κραυγές και την αγωνία της νέας γενιάς, τις προτάσεις και τις ιδέες της («πώς νομίζετε ότι μπορούμε να βελτιώσουμε το πολιτιστικό επίπεδο της ζωής μας;» τους ζητήθηκε εξάλλου ν' απαντήσουν...) και με την «από έδρας» κρίση τους, ας ζητήσουν έμπρακτα «συγγνώμην» εξ ονόματος μιας ολόκληρης «δομής εξουσίας» κι ενός πανάθλιου συστήματος παιδείας που οδήγησε στον «πολιτισμό» που όλοι μας καθημερινά βιώνουμε...

Μιας και μιλάμε για...«παιδεία»: πολύ ωραίο παράδειγμα σεβασμού των θεσμών από τα ίδια τα όργανα της πολιτείας έδωσε το υπουργείο... Παιδείας με την αντίδρασή του, στην απόφαση του 5ου Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, που έκρινε ως αντισυνταγματικό τον θεσμό των περιβόητων «Προγραμμάτων Σπουδών Επιλογής» (ΠΣΕ), για τα οποία τόσος σάλος έχει προκληθεί, καταλήψεις, διαμαρτυρίες των φοιτητών (και μερίδας καθηγητών), ακόμη και απώλεια ολόκληρων «εξαμήνων» σε κάποια ΑΕΙ! «Διαθέτουμε... νομικές διεξόδους για να παρακάμψουμε την κρίση του ΣτΕ!» ήταν η πρώτη αντίδραση του υπουργείου!

«Νομικές διεξόδους» -στην απλή... καθομιλουμένη «δικολαβικά τερτίπια» και... στρίβειν διά της κρατικής αδιαφορίας και περιφρόνησης! Που από τη μια σημαίνει ότι για να «διαθέτει νομικές διεξόδους...», το υπουργείο ΓΝΩΡΙΖΕ ότι τα «ΠΣΕ» ήταν αντισυνταγματικά, και είχε φροντίσει για την... νομικίστικη «δεύτερη γραμμή άμυνας» όταν θα χρειαζόταν, και από την άλλη (και απείρως σοβαρότερη!) ότι είναι αποφασισμένο να... γράψει εις τα παλαιότερα των υποδημάτων του την κρίση ενός ανωτάτου δικαστηρίου της χώρας!

Αλλά, μήπως είναι η πρώτη φορά που η «διοίκηση», η «εκτελεστική εξουσία» περιφρονεί αποφάσεις ειδικά του Συμβουλίου της Επικρατείας που είναι το ΑΝΩΤΑΤΟ αναιρετικό δικαστήριο της χώρας (αναιρεί δικαστικές αποφάσεις για διοικητικά θέματα) και ΑΝΩΤΑΤΟ ακυρωτικό δικαστήριο (ακυρώνει αποφάσεις της διοίκησης) με τον... κρατικό «τσαμπουκά» της; Τα ίδια δεν έκανε με τη «μεταφορά συντελεστή δόμησης» ή με την περιβαλλοντική προστασία (παράδειγμα ο περιβόητος «περιφερειακός Υμηττού») που άλλα «επέβαλλε» το ΣτΕ και τα... εντελώς αντίθετα έπραττε η πολιτεία;

Μια πολιτεία που η «παιδεία» της και το «πολιτισμικό» της επίπεδο την οδηγούν στα να... σπάει κεφάλια απεργών, επειδή κάποιο δικαστήριο με απόφασή του έκρινε την απεργία τους «παράνομη και καταχρηστική» αλλά την άλλη στιγμή έχει το «δικαίωμα» (ή τις «νομικές διεξόδους»...) να περιφρονεί άλλες αποφάσεις και μάλιστα ανωτάτων δικαστηρίων.

Και βέβαια, θα 'ταν τελείως διαφορετικό πράγμα να πει ο όποιος αρμόδιος υπουργός που μια πράξη του κρίθηκε αντισυνταγματική πως «πιστεύουμε ότι ο θεσμός που εισάγουμε είναι χρήσιμος - θα βρούμε τρόπους να το διατηρήσουμε, πληρώνοντας τις συνταγματικές επιταγές...» κι άλλο να βγαίνει (οργίλος και περίπου... «τσαντισμένος»!) ο υπουργός Παιδείας και να διατρανώνει πως η απόφαση των δικαστών, είναι «μια σκληρή μάχη της προόδου, μ' αυτούς που έχουν τα μάτια τους στραμμένα στον... 18ο αιώνα». Ιδίως ο υπουργός «Παιδείας».

Θ. Οικονομόπουλος