Mε διαγωνισμό η επιλογή διευθυντών

Tης EΛENHΣ ΔEΛBINIΩTH

Τριπλό μπάι-πας στο Δημόσιο με βαθμολόγηση υπηρεσιών και υπαλλήλων από την υπηρεσία, από ειδικούς αξιολογητές αλλά -για πρώτη φορά στα ελληνικά δεδομένα- και από τους πολίτες, και θέσπιση τεσσάρων γενικών δεικτών που θα μετρούν την ποιότητα, τη γρηγοράδα και την ικανοποίηση των παραπόνων των πολιτών, εισάγουν νέα ήθη και έθιμα στη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών.

Στόχος είναι να αναδυθεί μέσα από το χάος που υπάρχει σήμερα μια δημόσια διοίκηση ευέλικτη, αποτελεσματική με λιγότερους υπαλλήλους, που θα αμείβονται όμως καλύτερα και χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες θα εξυπηρετούν τον πολίτη-πελάτη μέσα από ένα διαφανές πλαίσιο ρυθμίσεων, αξιοποιώντας και τις δυνατότητες που τους παρέχει ένας επίσης σύγχρονος ιδιωτικός τομέας που στο μέλλον θα συνεργάζεται με το Δημόσιο. Είναι το στοίχημα με την ...Iστορία που έχει βάλει η υπουργός Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης Βάσω Παπανδρέου για την επίτευξη το 2004 μιας νέας «Ολυμπιάδας», αυτής της δημόσιας διοίκησης, μιας και ο χρονικός ορίζοντας μέσα στον οποίο θα επιτευχθούν όλες αυτές οι αλλαγές, όπως ανακοίνωσε χθες η υπουργός, είναι τα επόμενα τρία χρόνια.

ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ

Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει εφαρμόσει ένα συνολικό πρόγραμμα δεικτών αποδοτικότητας. Από το 2002 το υπουργείο σχεδιάζει να εφαρμοσθούν και στην Ελλάδα σε όλο τον δημόσιο τομέα. Η μέτρηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των δημοσίων υπηρεσιών θα γίνει ύστερα από τριπλή αξιολόγηση. Θα «βαθμολογήσουν» η ίδια η δημόσια υπηρεσία, ειδικοί αξιολογητές, αλλά και οι πολίτες-χρήστες των υπηρεσιών. Η στάθμιση όλων αυτών των αξιολογήσεων θα δώσει το δείκτη της συγκεκριμένης υπηρεσίας.

Σε κάθε υπηρεσία θα ισχύσουν τέσσερις γενικοί δείκτες οι οποίοι θα είναι κοινοί σε όλο το Δημόσιο. Πρώτος δείκτης θα είναι η ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών, δεύτερος, ο χρόνος ανταπόκρισης της υπηρεσίας στα αιτήματα των πολιτών, τρίτος, ο βαθμός ικανοποίησης των υποβληθέντων παραπόνων από τους πολίτες και, τέταρτος, το εύρος της χρήσης των νέων τεχνολογιών και το κόστος διαχείρισης. Στη συνέχεια σε κάθε φορέα θα υπάρχουν και ειδικοί δείκτες που θα προσδιορίζονται από τα ίδια τα υπουργεία και τους άλλους κρατικούς φορείς. Ηδη για τους Οργανισμούς Tοπικής Aυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού έχουν καταρτισθεί δείκτες για την καθαριότητα, την ύδρευση, την επεξεργασία των λυμάτων, την αποχέτευση, τη συντήρηση των δρόμων, τις κοινωνικές υπηρεσίες, τη βιβλιοθήκη, τις διοικητικές υπηρεσίες, τη μηχανογράφηση, τη διοίκηση προσωπικού, καθώς και οικονομικοί δείκτες. Δείκτες επίσης υπάρχουν για το φορολογικό σύστημα, την απασχόληση, το περιβάλλον, τις μεταφορές, τη δημόσια ασφάλεια, τη δημόσια υγεία, τη δικαιοσύνη κ.ά. Η αξιολόγηση των μονάδων και των υπηρεσιών θα γίνει με βάση αυτούς τους δείκτες αποδοτικότητας. Η αξιολόγηση της αποδοτικότητας των υπηρεσιών συνδέεται με τους προϋπολογισμούς, τις επιχορηγήσεις, τις εγκρινόμενες θέσεις εργασίας, τις οργανωτικές αναδιαρθρώσεις και γενικότερα μέτρα πολιτικής.

Εκτός από τις υπηρεσίες, θα βαθμολογούνται και οι υπάλληλοι με ένα νέο και εντελώς πρωτοποριακό τρόπο. Οι γενικοί δείκτες αυτού του νέου συστήματος, που ύστερα από διάλογο με τους εργαζόμενους θα εξειδικευθεί και θα γίνει περισσότερο συγκεκριμένο, είναι:

- Βαρύνων συντελεστής της αξιολόγησης του υπαλλήλου είναι πλέον η αποτελεσματικότητα και η αποδοτικότητά του. Προτείνεται ποσόστωση 70%. Οι αξιολογούμενες «ικανότητες» και «συμπεριφορά» του υπαλλήλου που ισχύουν σήμερα θα αποτελέσουν μόλις το 15% στην αξιολόγηση του υπαλλήλου. Η αξιολόγηση των υπαλλήλων, στελεχών της διοίκησης θα γίνει με βάση εξατομικευμένων στόχων και του βαθμού επίτευξης τους που θα επιτύχει καθένας. Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των υπαλλήλων συνδέεται με την ετήσια κρίση και βαθμολόγησή τους, καθώςκαι με τη χορήγηση επιδόματος παραγωγικότητας και ηθικών αμοιβών. Παρουσιάζοντας το χρονοδιάγραμμα η κ. Παπανδρέου καθόρισε πως το 2001 θα είναι το έτος συγκρότησης των προγραμμάτων και πιλοτικής εισαγωγής της διοίκησης με στόχους και των δεικτών, το 2002 θα εισαχθεί το νέο σύστημα αξιολόγησης και η γενίκευση της χρήσης των δεικτών και το 2003 θα είναι το έτος γενίκευσης της εφαρμογής των δεικτών και της έκδοσης των πρώτων πορισμάτων και εκθέσεων.

ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΔΥΝΑΜΙΚΟΥ

- Αλλάζει ο τρόπος επιλογής των διευθυντικών στελεχών του Δημοσίου, των μάνατζερ. Τα ανώτατα αυτά στελέχη της δημόσιας διοίκησης θα επιλέγονται από το σύνολο του δημόσιου τομέα και όχι μόνον από το συγκεκριμένο φορέα και η επιλογή θα γίνεται μέσα από ανοικτό διαγωνισμό, στον οποίο θα μπορούν να μετέχουν και δημόσιοι υπάλληλοι, πέραν εκείνων που προέρχονται από το φορέα στον οποίο προκηρύσσονται οι θέσεις.

- το νέο προσοντολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων προβλέπει υποχρεωτική γνώση ηλεκτρονικού υπολογιστή, ξένης γλώσσας και αυξάνεται το ποσοστό των υπαλλήλων που είναι πτυχιούχοι ΑΕΙ και ΤΕΙ.

ΝΕΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

- Μέχρι το πρώτο εξάμηνο του 2001 θα έχουν ψηφιακοποιηθεί και τοποθετηθεί στην ιστοσελίδα του υπουργείου 1.000 έντυπα. Προωθείται νομοθετική ρύθμιση που θα επιτρέψει την αντικατάσταση του μεγαλύτερου μέρους των απαιτουμένων πιστοποιητικών από μια υπεύθυνη δήλωση του πολίτη. Παράλληλα, για τη διασφάλιση της εγκυρότητας των δηλώσεων που θα κατατίθενται, οι υπηρεσίες υποδοχής θα ασκούν δειγματοληπτικό έλεγχο στο 5% των υπευθύνων δηλώσεων. Στο μεταξύ μέχρι την ψήφιση της νομοθετικής ρύθμισης έχουν καταγραφεί 800 διαδικασίες, οι οποίες περιλαμβάνουν περισσότερα από 1.400 δικαιολογητικά. Από αυτά, τα 600 θα καταργηθούν. Παράλληλα, επανεξετάζονται 56 κοινές υπουργικές αποφάσεις στις οποίες καταγράφονται τα απαραίτητα πιστοποιητικά όλων των υπουργείων με στόχο την παραπέρα κατάργηση δικαιολογητικών και την αντικατάστασή τους με υπεύθυνη δήλωση. Από την εξέταση αυτή αναμένεται ότι θα προκύψει μείωση των δικαιολογητικών περίπου κατά 40%.

Τέλος, σκιαγραφώντας το πρόσωπο της νέας δημόσιας διοίκησης η κ. Παπανδρέου χθες οριοθέτησε το ...δεκάλογο των παρεμβάσεων στη λειτουργία του κράτους, που είναι:

1. Αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Χρησιμοποιούνται εναλλακτικοί τρόποι εξυπηρέτησης (τηλεφωνικές αιτήσεις, τηλεφωνικά κέντρα πληροφόρησης, ηλεκτρονική εξυπηρέτηση, υπηρεσίες μιας στάσης και προσωπικό κατάλληλα εκπαιδευμένο).

2. Μετάβαση σε μια διοίκηση περισσότερο αποτελεσματική, αλλά λιγότερο ακριβή.

Στόχος, η δημιουργία μιας ευέλικτης διοίκησης με μικρότερο κόστος ως ποσοστό του ΑΕΠ. Η σταδιακή μείωση του αριθμού των υπαλλήλων θα απελευθερώσει πόρους για επιβράβευση αποτελεσμάτων και καλύτερες αμοιβές.

3. Βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων υπηρεσιών.

Με τη θέσπιση και εφαρμογή στόχων αποτελεσματικότητας και δεικτών αποδοτικότητας.

4. Ενοποίηση και απλούστευση θεσμικού πλαισίου.

Στόχος, η πάταξη της πολυνομίας και κακονομίας και η απλούστευση των πολυδαίδαλων διαδικασιών ώστε να ανατραπεί η εικόνα του χάους και της συναλλαγής. Γίνεται προσπάθεια εισαγωγής της «αυτοπιστοποίησης», δηλαδή αντικατάσταση πιστοποιητικών από υπεύθυνες δηλώσεις.

5. Ενίσχυση του διαλόγου και των δικαιωμάτων των εργαζομένων με την καθιέρωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

6. Ε-government

Στόχος είναι η μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση των ευεργετικών επιδράσεων της σύγχρονης ηλεκτρονικής τεχνολογίας.

7. Ανανέωση και αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα.

Δημιουργία ευέλικτων οργανωτικών σχημάτων με αποσαφήνιση της αποστολής τους. Eπιδιώκεται η απαλλαγή του δημόσιου τομέα από περιττές οργανωτικές μονάδες και σχήματα.

8. Περαιτέρω αποκέντρωση με μεταφορά αρμοδιοτήτων στην αυτοδιοίκηση.

9. Λιγότερο και πιο ευέλικτο κράτος.

Προωθείται η καταγραφή όλων εκείνων των δραστηριοτήτων που επιβαρύνουν το Δημόσιο με περιττές δαπάνες και εξετάζεται η εξεύρεση των προσφορότερων τρόπων άσκησής τους, είτε με την εκχώρησή τους στον ιδιωτικό τομέα, είτε με τη μίσθωσή τους, είτε με τη δημιουργία μικτών σχημάτων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.

10. Διασφάλιση της διαφάνειας και εφαρμογή της αρχής του ελέγχου.

Για την αποτελεσματικότερη άσκηση ελέγχου δημιουργήθηκε το Συντονιστικό Οργανο Ελέγχου, ενισχύεται το Σώμα Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης και λειτουργεί με ευρύτατες αρμοδιότητες το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο.