Πανάκριβα φάρμακα, που προέρχονται από τα φαρμακεία νοσοκομείων του ΕΣΥ, έχουν γεμίσει στην κυριολεξία τα φαρμακεία γειτονικών χωρών, αφού έχουν χορηγηθεί δωρεάν με παράτυπες διαδικασίες. Λαθρέμποροι υγείας έχουν στήσει μια ιδιαίτερα επικερδή «επιχείρηση» προμήθειας δωρεάν φαρμάκων σε βάρος του δημόσιου τομέα υγείας της χώρας μας.

Τα παραπάνω επισημαίνει σε χθεσινή του εγκύκλιο, προς όλα τα Δ.Σ. των νοσοκομείων, ο υπουργός Υγείας Αλέκος Παπαδόπουλος, με την οποία δίνει αυστηρότατες εντολές όσον αφορά τους τρόπους χορήγησης νοσοκομειακών φαρμάκων, προκειμένου να εξουδετερωθούν τα παράνομα αυτά κυκλώματα.

Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά, από ελέγχους που έχουν διενεργηθεί έχει διαπιστωθεί ότι η χορήγηση φαρμάκων σε εξωτερικούς ασθενείς που διαθέτουν βιβλιάρια οικονομικής αδυναμίας ή είναι πολιτικοί πρόσφυγες διενεργείται συχνά παράτυπα, δημιουργώντας τις συνθήκες για την ανεξέλεγκτη χορήγηση φαρμάκων. Οι παρατυπίες εντοπίζονται σε τρία κυρίως σημεία:

- Εχει εξελιχθεί σε κοινή πρακτική η συνταγογράφηση σε χρόνιους ασθενείς δαπανηρών φαρμάκων σε μεγάλη ποσότητα, με το σκεπτικό ότι έτσι καλύπτονται οι ανάγκες των συγκεκριμένων ασθενών για περισσότερο χρόνο.

- Εχει παρατηρηθεί η συστηματική επίσκεψη ασθενών στα νοσοκομεία περισσότερες της μίας φορές στον ίδιο μήνα, χωρίς να έχει μεσολαβήσει ικανό διάστημα από την προηγούμενη επίσκεψη, που οδηγεί στην αδικαιολόγητη έκδοση πολλών συνταγών για τον ίδιο ασθενή και τη συνακόλουθη χορήγηση μεγάλων ποσοτήτων φαρμάκων.

- Δυστυχώς, σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν ελέγχεται επαρκώς η ταυτότητα του προσώπου που φέρει το βιβλιάριο για την εκτέλεση της συνταγής, με αποτέλεσμα να χορηγούνται δωρεάν μεγάλες ποσότητες δαπανηρών φαρμάκων σε πρόσωπα που δεν τα δικαιούνται, χωρίς τη διασφάλιση ότι αυτά φτάνουν στον ασθενή για τον οποίο προορίζονται.

Παράλληλα, όπως έχει ήδη επισημανθεί σε προηγούμενη εγκύκλιο του υπουργείου, παρουσιάζονται συνεχώς νέα κρούσματα πλαστών βιβλιαρίων οικονομικής αδυναμίας.

Οι προέδροι και τα μέλη των Δ.Σ. των νοσοκομείων υποχρεούνται να γνωστοποιήσουν την εγκύκλιο ενυπογράφως σε όλη τη διοικητική και ιατρική ιεραρχία του νοσοκομείου τους και κυρίως σε όλη τη στελέχωση των φαρμακείων των νοσοκομείων. Επίσης, υποχρεούνται να παρακολουθούν στενά την πιστή εφαρμογή της απ' όλο το προσωπικό που θα ενημερωθεί σχετικά με ευθύνη τους. Ειδικότερα, στην εγκύκλιο αναφέρεται:

Θεσμικό πλαίσιο:

Σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, φάρμακα από τα φαρμακεία των νοσοκομείων του ΕΣΥ σε εξωτερικούς ασθενείς χορηγούνται μόνο στις εξής περιπτώσεις:

- Σε εξωτερικούς ασθενείς ασφαλισμένους στο Δημόσιο και ασφαλιστικούς οργανισμούς αρμοδιότητας της γενικής γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων που έχουν νοσηλευτεί στο νοσοκομείο και έχουν ανάγκη τακτικής παρακολούθησης της πάθησής τους, αποκλειστικά για ιδιοσκευάσματα υψηλού κόστους, που καθορίζονται στις σχετικές υπουργικές αποφάσεις.

- Σε ασθενείς που διαθέτουν βιβλιάριο οικονομικής αδυναμίας.

- Στους πολιτικούς πρόσφυγες.

Σε καμία άλλη περίπτωση δεν χορηγούνται φάρμακα από τα νοσοκομεία του ΕΣΥ σε εξωτερικούς ασθενείς.

Μέτρα

Εξωτερικοί ασθενείς ασφαλισμένοι στο Δημόσιο ή σε άλλο ασφαλιστικό φορέα.

Στους ασθενείς αυτούς χορηγούνται φάρμακα:

1. Μόνο εφόσον πρόκειται για ασθενείς που έχουν νοσηλευτεί στο συγκεκριμένο νοσοκομείο και

2. Μόνο για τα συγκεκριμένα ιδιοσκευάσματα που αναφέρονται στις σχετικές υπουργικές αποφάσεις.

3. Σε καμία άλλη περίπτωση δεν χορηγούνται από τα νοσοκομεία φάρμακα σε εξωτερικούς ασθενείς αυτής της κατηγορίας.

Ασθενείς που διαθέτουν βιβλιάριο οικονομικής αδυναμίας.

4. Οι ασθενείς που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία προμηθεύονται δωρεάν φάρμακα από τα φαρμακεία των νοσοκομείων του ΕΣΥ κατόπιν συνταγής των ιατρών των εξωτερικών ιατρείων. Για τη χορήγηση των φαρμάκων ακολουθείται υποχρεωτικά η ακόλουθη διαδικασία:

5. Ελεγχος της ταυτότητας του δικαιούχου. Υπενθυμίζεται ότι δικαίωμα για τη χορήγηση βιβλιαρίου οικονομικής αδυναμίας έχουν αποκλειστικά οι Ελληνες υπήκοοι που είναι ανασφάλιστοι και οικονομικά αδύνατοι, καθώς και οι ομογενείς. Σε κάθε άλλη περίπτωση αλλοδαπού που παρουσιάσει βιβλιάριο οικονομικής αδυναμίας, αυτό θα θεωρείται πλαστό ή μη νομίμως εκδοθέν. Κατά την προσέλευση του ασθενή στα εξωτερικά ιατρεία, επιδεικνύεται το βιβλιάριο οικονομικής αδυναμίας του οποίου είναι δικαιούχος, συνοδευόμενο υποχρεωτικά από το αστυνομικό δελτίο ταυτότητας.

6. Σε περίπτωση που πρόκειται για ομογενή που διαθέτει βιβλιάριο οικονομικής αδυναμίας, το βιβλιάριο συνοδεύεται υποχρεωτικά από το ειδικό δελτίο ταυτότητας ομογενούς και, εάν αυτό δεν έχει ακόμη εκδοθεί, από τη βεβαίωση κατάθεσης δικαιολογητικών για τη χορήγησή του, μαζί με άλλα δικαιολογητικά από τα οποία προκύπτει η ελληνική καταγωγή του.

Συνταγογράφηση:

7. Σε καμία περίπτωση δεν επαναλαμβάνεται η συνταγή φαρμάκων, εφόσον από τη δοσολογία και το χρόνο λήψης δεν δικαιολογείται η ανάλωση των χορηγηθέντων με την προηγούμενη συνταγή και μέχρις εξαντλήσεώς της.

8. Στα οξέα περιστατικά δίνεται συνταγή μόνο για ένα εμβαλάγγιο. Περισσότερα του ενός και μέχρι δύο συνταγογραφούνται μόνο εφόσον κρίνεται απολύτως αναγκαίο η συγκεκριμένη θεραπευτική αγωγή του ασθενούς να συνεχιστεί για χρονικό διάστημα για το οποίο δεν επαρκεί το ένα εμβαλάγγιο.

9. Καταργείται η χορήγηση φαρμάκων για αγωγή πλέον των τριάντα ημερών. Για τους ασθενείς που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις και ακολουθούν σταθερή θεραπευτική αγωγή, μπορεί να εκδίδεται συνταγή για ποσότητα φαρμάκων που ανταποκρίνεται σε θεραπευτική φαρμακευτική αγωγή 30 ημερών το ανώτερο. «Επαναλαμβανόμενες συνταγές» δεν χορηγούνται και για κάθε επόμενη συνταγή ο ασθενής προσέρχεται ξανά στο νοσοκομείο και εξετάζεται από το θεράποντα γιατρό.

Θεώρηση από ελεγκτή γιατρό:

10. Καθιερώνεται η υποχρεωτική θεώρηση από ελεγκτή γιατρό για συγκεκριμένες περιπτώσεις χορήγησης φαρμάκων σε οικονομικά αδύνατους και ανασφάλιστους. Η θεώρηση του ελεγκτή γιατρού είναι απαραίτητη στις εξής περιπτώσεις:

- Οταν η αξία των χορηγούμενων φαρμάκων σε διάστημα ενός μηνός ξεπερνά τις 20.000 δραχμές. Το ποσόν αυτό μπορεί να κατανέμεται σε δύο συνταγές το μήνα.

- Για κάθε συνταγή πέραν των δύο ανά μήνα, ανεξαρτήτως ποσού.

- Για κάθε συνταγή που περιλαμβάνει ψυχοτρόπα ή ναρκωτικά φάρμακα, ανεξαρτήτως της αξίας τους.

Χορήγηση των φαρμάκων:

11. Συνταγές εκτελούνται μόνο εντός πέντε ημερών από την έκδοσή τους. Φάρμακα χορηγούνται αποκλειστικά στον ίδιο δικαιούχο του βιβλιαρίου. Κατά την προσέλευση των ασθενών στο φαρμακείο επαναλαμβάνεται ο έλεγχος της ταυτότητας.

Πολιτικοί πρόσφυγες:

12. Δικαιούχοι της δωρεάν χορήγησης φαρμάκων είναι αποκλειστικά όσοι φέρουν δελτίο ταυτότητας πρόσφυγα, δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού ή ειδικό δελτίο παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους αλλοδαπού. Οποιεσδήποτε άλλες βεβαιώσεις ή αποδεικτικά δεν γίνονται δεκτά και δεν χορηγούνται φάρμακα.

13. Η συνταγογράφηση των φαρμάκων διενεργείται κάτω από τις ίδιες προϋποθέσεις με τους οικονομικά αδυνάτους, με μια σημαντική εξαίρεση:

14. Στις περιπτώσεις των πολιτικών προσφύγων αναγράφεται μόνο μία συνταγή το μήνα, εκτός εάν ειδικοί λόγοι επείγοντες που αναφέρονται ειδικά και εμπεριστατωμένα στη συνταγή, επιβάλλουν τη χορήγηση και δεύτερης συνταγής στο ίδιο πρόσωπο κατά τον ίδιο μήνα. «Επαναλαμβανόμενες συνταγές» δεν χορηγούνται.

15. Προκειμένου να αποφευχθεί επαναλαμβανόμενη επίσκεψη του ασθενούς κατά τον ίδιο μήνα, τα νοσοκομεία τηρούν αρχείο με τους πολιτικούς πρόσφυγες που εξετάζονται στα εξωτερικά ιατρεία, το οποίο ενημερώνεται καθημερινά.

Ως γενική παρατήρηση, υπογραμμίζεται στην εγκύκλιο ότι σε κάθε περίπτωση κατά την οποία συνταγογραφηθούν ή χορηγηθούν φάρμακα σε οποιονδήποτε κατά παράβαση των ρυθμίσεων της εγκυκλίου, θα κινείται απαρέγκλιτα η διαδικασία καταλογισμού κατά παντός υπευθύνου.

Η εφαρμογή της εγκυκλίου θα παρακολουθείται από τη Διεύθυνση Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας του υπουργείου Υγείας και τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του υπουργείου. Οι διοικήσεις των νοσοκομείων υποχρεούνται να υποβάλλουν ανά τρεις μήνες Τεχνικό Δελτίο Χορήγησης Φαρμάκων σε εξωτερικούς ασθενείς. Η παράβαση των ρυθμίσεων της εγκυκλίου συνεπάγεται διοικητικό, πειθαρχικό και ποινικό έλεγχο για τους παραβάτες.