Η ιστορία είναι απλή και συναρπαστική. Ο παππούς του Πικάσο από τη μεριά της μητέρας του, ο Φρανσίσκο Πικάσο Γκουαρντένο, εγκαταστάθηκε στην Κούβα το 1868 ύστερα από μια σύντομη διαμονή του στο Περού. Εκεί ερωτεύτηκε μια απελεύθερη μαύρη σκλάβα, την Κριστίνα Σέρα. Την εποχή εκείνη οι Ισπανοί αποικιοκράτες δεν επέτρεπαν στους λευκούς υπηκόους τους να παντρεύονται μαύρες σκλάβες, κι όταν σε πείσμα της απαγόρευσης τέτοιοι γάμοι γίνονταν, όπως συνέβη με τον προπάππου του Πικάσο και την Κριστίνα Σέρα, τα παιδιά που γεννιόνταν έχαναν την ιδιότητα του σκλάβου, μιας και δεν μπορούσαν να είναι σκλάβοι του ίδιου του πατέρα τους.

Η ιστορία θέλει το Φρανσίσκο Πικάσο Γκουαρντένο να πεθαίνει στην Κούβα το 1888, δυο χρόνια μετά την κατάργηση της δουλείας, και να αφήνει πίσω του τέσσερις απογόνους. Τον Χουάν-Φρανσίσκο, τον Φερμίν, τη Βιθέντα και την Καριδάδ. Από αυτά, ο Χουάν - Φρανσίσκο απέκτησε εννέα παιδιά και η Καριδάδ εφτά. Ούτε λίγο ούτε πολύ, σήμερα στην Κούβα υπάρχουν καμιά τριανταριά άτομα που φέρουν το όνομα Πικάσο και έχουν μια απ' ευθείας συγγένεια με το διάσημο ζωγράφο.

Οι περισσότεροι, πάντως, από αυτούς πριν από λίγους μήνες δεν είχαν ιδέα ποιος ήταν ο Πικάσο.

Η πρώτη που ενδιαφέρθηκε να ανακαλύψει τους Κουβανούς και μαύρους Πικάσο ήταν η Μπάρμπαρα Μεχίντες. Ξεκίνησε την ερευνά της το 1998 αφού πρώτα αναστάτωσε και έκανε συμμαχούς της τόσο το υπουργείο Πολιτισμού της Κούβας όσο και το Ιδρυμα Πικάσο στη Μάλαγα. Η είδηση διέρρευσε μέσα από το πολιτιστικό περιοδικό «Εl Tiempo Corunes» της περιοχής Λα Κορόνια, εκεί όπου ο Πάμπλο Πικάσο είχε ζήσει τα παιδικά του χρόνια. Μια Κουβανή σκηνοθέτις, η Χούλια Μιραμπάλ, ανέλαβε αμέσως να γυρίσει ένα ντοκιμαντέρ με τα μαύρα ξαδέλφια του Πικάσο.

Ενα από αυτά, ο 58χρονος Ραμόν Πικάσο, έγινε, χωρίς να το θέλει, εκπρόσωπος των συγγενών του. Είναι υπάλληλος στο παιδιατρικό νοσοκομείο Γουίλιαμ Σολέρ της Αβάνας. Τόσο αυτός όσο και οι υπόλοιποι Πικάσο είδαν ξαφνικά την τύχη να τους χαμογελά. Ενα σωρό ισπανικά πολιτιστικά ιδρύματα έσπευσαν να τους υιοθετήσουν και να τους ενισχύσουν οικονομικά, κινούμενα πάντα με απόλυτη διακριτικότητα.

Ετσι, ο Ραμόν Πικάσο μέσα σε ένα χρόνο κάλυψε με τσιμέντο το χωμάτινο δάπεδο του φτωχικού του σπιτιού σε μια από τις πιο πυκνοκατοικημένες συνοικίες της Αβάνας. Αυτό το καλοκαίρι θα μπαλώσει τις τρύπες της στέγης, ενώ ελπίζει ότι σύντομα θα αποκτήσει και τηλέφωνο. Του είναι πια απολύτως απαραίτητο. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μη θέλει να του κάνει την ερώτηση: «Τώρα που είστε ένας Πίκασο, πώς νιώθετε; ».

Στο τέλος του περασμένου Μαΐου ο Ραμόν επισκέφτηκε την Ισπανία προσκεκλημένος από το Ιδρυμα Πικάσο και το 3ο Φεστιβάλ Ισπανικού Κινηματογράφου της Μάλαγα. Η Μπάρμπαρα Μεχίντες θα ήθελε πολύ να τον συνοδεύσει, αλλά ο περήφανος Ραμόν τής κρατάει κακία γιατί αποκάλυψε πολλά από τα μυστικά του χωρίς πρώτα να του ζητήσει την άδεια.

Το κουβανέζικο παρακλάδι της οικογένειας Πικάσο έχει, όμως, κι άλλο ενδιαφέρον, κρύβει περισσότερα μυστικά, που πηγαίνουν πέρα από τη συγγένειά του με έναν μυθικό ζωγράφο και έχουν σχέση με την κουβανέζικη μουσική.

Το Ιδρυμα Chano -Pozo της Νέας Υόρκης, που στόχος του είναι να γνωρίσει στο ευρύ κοινό τη σημαντική επιρροή του κουβανέζικου conguero στη λαϊκή δυτική μουσική, έκανε μια ανακάλυψη. Ενας από τους καλύτερους μουσικούς του conguero, o περκισιονίστας Πόζο, πριν μεταναστεύσει στη Νέα Υόρκη και γίνει διάσημος συνεργαζόμενος με την ορχήστρα του Ντίζι Γκιλέσπι, είχε τακτική επαφή και συνεργασία με δυο από τα παιδιά του παππού τού Πικάσο.

Το Ιδρυμα Chano- Pozo δρα αστραπιαία και κανονίζει μια συνάντηση στην Αβάνα ανάμεσα στην οικογένεια Πικάσο, τις αδελφές του Πόζο και έναν μακρινό του ξάδελφο, τον κοντραμπασίστα Χόρχε Ρέις. Κι αυτή η ιστορία έβγαλε λαβράκι. Αποκαλύπτεται ότι ο Φερμίν Πικάσο ήταν ένας πολύ καλός rumbero, χορευτής, δηλαδή, και μουσικός του δρόμου. Οσο δε για την αδελφή του Καριδάδ, ήταν μια ευκατάστατη κυρία που έμενε στην συνοικία Havana Vieja και έδινε κάθε τόσο άσυλο στον ανυπότακτο και επαναστατημένο Τσάνο έπειτα από τις συμπλοκές του στο δρόμο.

ΕΠΙΜ: Β.ΓΕΩΡΓ.