Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ

Ο γνωστός Αμερικανός ηθοποιός Γουόλτερ Ματάου, που ξεκίνησε την καριέρα του σε ρόλους κακούς για να μετατραπεί σε σταρ κωμικών ρόλων, συμπρωταγωνιστής συχνά του Τζακ Λέμον και βραβευμένος για μία από τις κωμωδίες τους («Ενας υπέροχος απατεώνας»), με το Οσκαρ β' ανδρικού ρόλου, δεν υπάρχει πια. Πέθανε το Σάββατο το πρωί σε νοσοκομείο της Σάντα Μόνικα από ανακοπή της καρδιάς, σε ηλικία 79 χρόνων.

Ο Ματάου ανήκει στις λιγοστές εκείνες περιπτώσεις ηθοποιών που, ύστερα από μια μεγάλη καριέρα σε ταινίες ως καρατερίστας, κατάφερε, σε κάπως προχωρημένη ηλικία, να μετατραπεί σε κωμικό πρώτου μεγέθους χάρη στη συνεργασία του με τον Τζακ Λέμον σε μια σειρά από θαυμάσιες κωμωδίες: «Ενας υπέροχος απατεώνας», «Ενα παράξενο ζευγάρι», «Η πρώτη σελίδα», «Τα φιλαράκια», (όλες, εξαιρετικές ταινίες, σκηνοθετημένες από τον Μπίλι Γουάιλντερ), «Οι γκρινιάρηδες», «Ενα παράξενο ζευγάρι Νο 2», «Γρουσούζηδες, μα τρελά ερωτευμένοι», με τον Λέμον να τον σκηνοθετεί στο «Κοτς» (1971) -ρόλο για τον οποίο είχε προταθεί για Οσκαρ.

Ο Γουόλτερ Ματουτσανσκαγιέφσκι γεννήθηκε την 1η Οκτωβρίου του 1920 στη Νέα Υόρκη, από γονείς Ρωσο-εβραίους μετανάστες. Εργάστηκε αρχικά ως υπάλληλος γραφείου, εκπαιδευτής μποξ και προπονητής του μπάσκετ-μπολ, ενώ, στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου κατατάχθηκε στην Αεροπορία, υπηρετώντας στην Ευρώπη και κερδίζοντας έξι παράσημα. Με την αποστράτευσή του σπούδασε τη δραματική τέχνη με τον Ερβιν Πισκάτορ στο Δραματικό Εργαστήρι του της Νέας Υόρκης. Ο πρώτος του ρόλος στο Μπρόντγουεϊ ήταν σε ηλικία 28 χρόνων, ως αντικαταστάτης ενός 83χρονου επισκόπου στο έργο «Η Aννα των χιλίων ημερών». Θα ακολουθήσουν άλλοι καλύτεροι ρόλοι σε γνωστά έργα του σύγχρονου ρεπερτορίου.

Στον κινηματογράφο πρωτοεμφανίζεται το 1955 στο ρόλο ενός κακού, στο γουέστερν «Οι αλυσίδες σπάζουν», που σκηνοθέτησε και στο οποίο πρωταγωνιστούσε ο Μπαρτ Λάνκαστερ. Θ' ακολουθήσουν αρκετοί ρόλοι κακού που τον επιβάλλουν ως έναν από τους πιο σημαντικούς καρατερίστες του Χόλιγουντ, σε ταινίες όπως «Η ανταρσία άρχισε» του Αντρέ Ντε Τοθ, «Μια μορφή μέσα στο πλήθος» του Ηλία Καζάν, «Ο ασύλληπτος επαναστάτης» του Ντέιβιντ Μίλερ, «Ραντεβού στο Παρίσι» του Στάνλεϊ Ντόνεν, «Συναγερμός θανάτου» του Σίντνεϊ Λουμέτ, κ.ά.

Η αλλαγή σημειώνεται το 1966 όταν ο Ματάου συμπρωταγωνιστεί με τον Τζακ Λέμον στη σατιρική κωμωδία «Ενας υπέροχος απατεώνας» του Γουάιλντερ. Ταινία που αποκαλύπτει το μεγάλο κωμικό ταλέντο του ηθοποιού, στοιχείο που από δω κι εμπρός θα το εκμεταλλευτεί με τον καλύτερο τρόπο. Το 1965, ο Ματάου εμφανίζεται στο Μπρόντγουεϊ στο ρόλο του άξεστου, επιθετικού, εκκεντρικού αθλητικογράφου Οσκαρ Μάντισον, στο έργο του Νιλ Σάιμον «Ενα παράξενο ζευγάρι», με τον Αρτ Κάρνεϊ στο ρόλο του φωτογράφου Φέλιξ Ανγκερ, με τον οποίο μοιραζόταν ένα διαμέρισμα. Εργο που το 1968 θα μεταφερθεί στην οθόνη με τον Ματάου να ερμηνεύει και πάλι τον Οσκαρ και με τον Λέμον να αναλαμβάνει το ρόλο του Φέλιξ. «Σ' ολόκληρη τη ζωή του ο κάθε ηθοποιός ψάχνει για το ρόλο που θα συνδυάσει το ταλέντο με την προσωπικότητά του», ανέφερε σε μια παλιά συνέντευξή του στο περιοδικό «Τάιμ». «Για μένα αυτό ήταν το "Παράξενο ζευγάρι". Μου πρόσφερε το πλουτώνιο που χρειαζόμουνα. Ολα άρχισαν να γίνονται μετά απ' αυτό».

Από δω και μπρος ο Ματάου δίνει ώριμες, συχνά αξέχαστες, ερμηνείες, ανθρώπων συνήθως κυνικών, όπως στις ταινίες «Αλό, Ντόλι» στο πλάι της Μπάρμπρα Στρέιζαντ, «Το αγκάθι», στο πλάι της Ινγκριντ Μπέργκμαν, «Κοτς», «Ξενοδοχείο Πλάζα» από έργο του Νιλ Σάιμον (όπου ερμήνευει τρεις ρόλους). «Ο άνθρωπος που έκλεψε τη μαφία», «Ωρα 1: 23 πανικός στο Mετρό της Νέας Υόρκης», κ.ά., χωρίς να ξεχνάμε τις ταινίες του με τον Λέμον. Το 1988 πήγε στην Ιταλία για να συμπρωταγωνιστήσει στο πλάι του Ρομπέρτο Μπενίνι στην ταινία που σκηνοθέτησε ο δεύτερος, «Ο διαβολάκος». Η πιο πρόσφατη ταινία του ήταν «Η κλήση σας προωθείται», που μόλις πριν από μερικές βδομάδες άρχισε να προβάλλεται στη χώρα μας κι όπου ο Ματάου εμφανίζεται στο πλάι της Μεγκ Ράιαν, της Νταϊάν Κίτον και της Λίζα Κούντροου.