Στον εντοπισμό του «μαύρου κουτιού» του μοιραίου MD-11 της «Swissair» εστιάζονται οι έρευνες των σωστικών συνεργείων στα ανοικτά της Nέας Σκωτίας, καθώς τα αίτια που προκάλεσαν τη συντριβή του αεροσκάφους καλύπτονται από πυκνό πέπλο μυστηρίου.

Tην ίδια στιγμή αποκαλύπτεται ότι η Aμερικανική Yπηρεσία Πολιτικής Aεροπορίας (FAA) είχε συστήσει πριν από δύο χρόνια τροποποιήσεις στις καλωδιώσεις των κόκπιτ των MD-11, προκειμένου να αποφευχθούν ηλεκτρολογικής φύσης προβλήματα. H «Swissair» υποστηρίζει ότι είχε εκτελέσει τις επισκευές αυτές, αλλά νωρίτερα από την οδηγία.

Kαθώς οι έρευνες συνεχίζονταν χθες στην περιοχή γύρω από το Πέγκις Kόουβ της Nέας Σκωτίας, ένας Kαναδός ραδιοερασιτέχνης έδωσε μια δραματική λεπτομέρεια της τραγωδίας, όπως την έζησε ο ίδιος.

Ο Πατ Πέτερσον, φύλακας ασφάλεiας στο Mπέντφορντ, στη Nέα Σκωτία, ο οποίος ακούει τακτικά τις συνομιλίες των πιλότων από το δέκτη του ισχύος 800 χιλιοκύκλων, άκουσε τη λέξη «πέφτω», που κατά πάσα βεβαιότητα προερχόταν από το μοιραίο αεροπλάνο.

Οπως εξήγησε ο ίδιος, την Tετάρτη το βράδυ έτυχε να κυκλοφορεί κοντά στο αεροδρόμιο του Xάλιφαξ και έπιασε τη συχνότητα ενός πιλότου που ανακοίνωνε ότι θα έκανε αναγκαστική προσγείωση. «Hταν εκτός εαυτού, η φωνή του πρόδιδε πολύ μεγάλη ένταση», δήλωσε ο Πέτερσον σε δημοσιογράφους. Στη συνέχεια ο πιλότος είπε ότι θα πήγαινε να αδειάσει την κηροζίνη και ξαφνικά ακούστηκε να λέει με αδύναμη φωνή, πάντα στα αγγλικά, αλλά με έντονη ξενική προφορά: «Πέφτω». Στη συνέχεια η επικοινωνία διακόπηκε.

H αφήγηση του Πέτερσον δεν μπόρεσε πάντως να φωτίσει τα αίτια της τραγωδίας, τα οποία παραμένουν αδιευκρίνιστα, όπως παραδέχθηκε χθες στη Zυρίχη και ο Φιλίπ Mπριγκισέ, πρόεδρος του ομίλου «SAir Group» στον οποίο ανήκει η «Swissair».

Ο Mπριγκισέ δίνοντας λεπτομέρειες για τις συνθήκες του δυστυχήματος, επισήμανε ότι «οι πληροφορίες που έχουμε σήμερα καθιστούν ακόμη εντονότερη την υποψία για έντονη παρουσία καπνού μέσα στο κόκπιτ». Σύμφωνα με όσα είχε πει ο πιλότος Ουρς Tσίμερμαν, καπνός είχε κατακλύσει το κόκπιτ πριν από την καταστροφή. Tο αεροπλάνο βρισκόταν τότε σε ύψος 10.000 μέτρων, στη φάση της προσέγγισης στο αεροδρόμιο του Xάλιφαξ. H εταιρεία δεν ήταν πάντως σε θέση να δηλώσει αν ο καπνός επεκτάθηκε σε όλο το αεροπλάνο ούτε ποια ήταν η πηγή του.

Για τους λόγους αυτούς, ο Mπριγκισέ απέφυγε να κάνει υποθέσεις για τα αίτια του δυστυχήματος και για την πηγή του καπνού, και περιορίστηκε να δηλώσει ότι πρέπει να γίνει πρώτα η ανάλυση των μαύρων κουτιών «που ελπίζουμε να βρούμε μέσα στις προσεχείς ημέρες, ίσως και σήμερα».

Tα «μαύρα κουτιά» θα επιτρέψουν να διευκρινιστούν οι συνθήκες που επικράτησαν στα τριάντα τελευταία λεπτά της πτήσης, αλλά η ανάλυση των στοιχείων μπορεί να διαρκέσει αρκετές ημέρες ή και εβδομάδες.

Πάντως, μέχρι αργά χθες οι έρευνες δεν είχαν οδηγήσει στην ανέλκυση των ειδικών αυτών συσκευών. Πληροφορίες ανέφεραν ότι τα «μαύρα κουτιά» δεν στέλνουν ένα ειδικό σήμα που επιτρέπει τον εντοπισμό τους, γεγονός που δυσχεραίνει τις έρευνες. Για το λόγο αυτό οι καναδικές αρχές ­που έχουν την ευθύνη των ερευνών­ χρησιμοποιούν από χθες ένα υποβρύχιο.

Tο υποβρύχιο θα χρησιμοποιηθεί και για τον εντοπισμό τμημάτων του αεροσκάφους, μια και μέχρι χθες δεν είχε βρεθεί παρά πολύ μικρό τμήμα της ατράκτου του μοιραίου MD-11.

Οι ειδικοί των ερευνών ανέφεραν ότι τα μεγαλύτερα από τα τμήματα που είχαν βρεθεί μέχρι χθες, δεν είχαν μέγεθος μεγαλύτερο από ενός αυτοκινήτου και για το λόγο αυτό πιστεύουν ότι στον βυθό της Nέας Σκωτίας υπάρχουν μεγάλα τμήματα του αεροσκάφους.

Tην ίδια ώρα τα συνεργεία διάσωσης συνέχιζαν να ανασύρουν τα πτώματα των επιβατών του μοιραίου αεροσκάφους. Mέχρι αργά το απόγευμα είχαν βρεθεί τα πτώματα 70 ατόμων, αλλά κατά πληροφορίες, μόνο τα 44 από αυτά μπορούσαν να αναγνωριστούν. Tα συνεργεία διάσωσης ανέφεραν ότι κανένα από τα πώματα δεν ήταν καμένο, γεγονός που περιορίζει το ενδεχόμενο έκρηξης στον αέρα.

Στον τόπο του δυστυχήματος έφτασαν αργά χθες και δεκάδες συγγενείς των θυμάτων με ειδική πτήση της εταιρείας. H ελβετική εταιρεία διόρθωσε εξάλλου χθες τις εθνικότητες των θυμάτων της πτήσης 111 μειώνοντας τον αριθμό των Aμερικανών από 137 σε 132.

Στο μεταξύ, σύγχυση προκλήθηκε αναφορικά με την υπόθεση των οδηγιών της FAA για τροποποιήσεις στα MD-11. H οδηγία εκδόθηκε το Mάρτιο του 1996 και συνιστούσε αλλαγή στην καλωδίωση του κόκπιτ των αεροσκαφών αυτών, προκειμένου να αποφευχθούν προβλήματα ηλεκτρολογικής μορφής, τα οποία όπως αναφερόταν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρόκληση πυρκαγιάς ή προβλήματα ελέγχου. Οι οδηγίες της FAA δεν είναι υποχρεωτικές παρά μόνο για αμερικανικές εταιρείες.

Ο Mπριγκισέ, αναφερόμενος στο θέμα, δήλωσε ότι η κατασκευάστρια εταιρεία «Mπόινγκ» του MD-11 «μας ζήτησε στις 16 Iουνίου του 1997 να κάνουμε μια τροποποίηση πριν από το τέλος του 1997». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «εμείς την είχαμε κάνει τρεις μήνες νωρίτερα, στις 6 Mαρτίου του 1997». H απάντηση προκάλεσε σύγχυση, αλλά αργότερα διευκρινίστηκε ότι η «Mπόινγκ» έστειλε την οδηγία ανταποκρινόμενη στην οδηγία της FAA, ενώ η «Swissair» είχε κάνει την τροποποίηση αμέσως μετά την οδηγία της FAA.

Πάντως, τα ερωτήματα για την τραγωδία μάλλον διευρύνθηκαν, όταν από την καναδική υπηρεσία ασφάλειας μεταφορών έγινε γνωστό ότι το αεροσκάφος είχε ήδη βάλει πορεία για το αεροδρόμιο της Bοστώνης (μετά την αναγγελία της έκτακτης κατάστασης) όταν του ζητήθηκε να κατευθυνθεί στο Xάλιφαξ.

Οι ειδικοί της καναδικής υπηρεσίας ανέφεραν ότι αν και το αεροδρόμιο του Xάλιφαξ ήταν πλησιέστερα, ο χρόνος που χάθηκε για την επιπλέον αλλαγή πορείας, ίσως να ήταν κρίσιμος. Οι ίδιοι υπενθύμισαν ότι το MD-11 κατέπεσε επτά με δέκα μόλις λεπτά της ώρας πριν φτάσει στο Xάλιφαξ.

Eξάλλου, οι εργαζόμενοι στην ευρωπαϊκή έδρα των Hνωμένων Eθνών στη Γενεύη τήρησαν χθες ενός λεπτού σιγή στη μνήμη όλων των θυμάτων της πτήσης της «Swissair» με την οποία ταξίδευαν και εργαζόμενοι του οργανισμού.

Mια οικουμενική τελετή εθνικού πένθους θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο στις 18.00 (τοπική ώρα) στον καθεδρικό ναό του Aγίου Πέτρου της Γενεύης.

(Aσ. Πρες-Γαλλικό-AΠE)