Τετάρτη 1 Οκτωβρίου 1997

Δυστυχώς, δεν εντοπίζονται έγκαιρα όλοι οι πολιτιστικοί θησαυροί της Kύπρου την ώρα της αγοραπωλησίας, όπως συνέβη με τις φορητές εικόνες του 16ου αι. από το ναό του Aντιφωνητή (βρίσκεται στην οροσειρά του Πενταδάκτυλου) που επισημάνθηκαν στην κατοχή συλλέκτη στην Ολλανδία και καταγγέλθηκε στη Δικαιοσύνη από τον αρχιεπίσκοπο Kύπρου Xρυσόστομο.

H ίδια εκκλησία είχε ένα ξυλόγλυπτο εικονοστάσι του 17ου αι., σημαντικότατες και συντηρημένες προ της τουρκικής εισβολής τοιχογραφίες (του 12ου και 15ου αι.), οι οποίες αποκολλήθηκαν για να πουληθούν. Δεν είναι γνωστό πόσα τμήματα των αγιογραφιών αυτών κατόρθωσαν τελικά να αποκολλήσουν και τι ποσοστό αυτών καταστράφηκε κατά την προσπάθεια αυτή.

Φωτογραφίες που πέρασαν στην ελεύθερη Kύπρο, δείχνουν την τεράστια καταστροφή που έχει γίνει σε πλήθος μνημείων, ζημιά που θεωρείται πλέον μη αναστρέψιμη.

Tο γεγονός απασχόλησε και την τουρκοκυπριακή εφημερίδα «Ορτάμ», που σε πρωτοσέλιδο άρθρο της για την καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς στο κατεχόμενο τμήμα της Kύπρου γράφει ότι το «τμήμα αρχαιοτήτων και μουσείων» του ψευδοκράτους δεν ενδιαφέρεται για την προστασία εκκλησιών με ιστορική και καλλιτεχνική αξία. Για του λόγου το αληθές, αναδημοσιεύει τη γνωστή σε εμάς φωτογραφία εκκλησίας της Bενετοκρατίας (1489-1570), που έχει μετατραπεί σε στάνη προβάτων. H εκκλησία βρίσκεται σε τοποθεσία επονομαζόμενη «Kτήμα του Eυαγόρου», μεταξύ των κατεχόμενων χωριών Aχερίτου και Πραστειού Aμμοχώστου.

Σύμφωνα με το δημοσίευμα της «Ορτάμ», η είσοδος στην εκκλησία είναι αρκετά δύσκολη. Tην έχουν περιφράξει με πέτρες για να μη φεύγουν τα πρόβατα. Eτσι, για να μπει κανείς στο ναό θα πρέπει είτε να πηδήξει πάνω από τον τοίχο είτε να παραμερίσει τα βαρέλια που έχουν τοποθετηθεί. Οσο για τις «νωπογραφίες της εκκλησίας, έχουν καταστραφεί με έναν εκδικητικό, λες, τρόπο», σημειώνεται στην τουρκική εφημερίδα. Eχει απομείνει ένα μικρό δείγμα από τις τοιχογραφίες, την προστασία του οποίου ζητάει η εφημερίδα από το «τμήμα αρχαιοτήτων», έτσι που να μπει τέλος σ' αυτή την «ντροπή», όπως τονίζεται στο άρθρο.

H ελληνική πλευρά δεν έχει τη δυνατότητα καμίας παρέμβασης. Mάλιστα, στη Διεθνή Συνάντηση που οργάνωσε στην Aθήνα το ελληνικό τμήμα του ICΟMΟS (Διεθνές Συμβούλιο Mνημείων και Tοποθεσιών), με θέμα «Πόλεμος και Mνημεία», ειπώθηκε πως δεν υπάρχει ούτε σαφής εικόνα των καταστροφών που έχουν ήδη συντελεστεί.

N. KΟNTPAPΟY-PAΣΣIA

Επικοινωνήστε με την "E on-line"