| ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΕΛΛΑΔΑ | ΚΟΣΜΟΣ | ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ |
|---|---|---|---|
| ΣΠΟΡ | ΤΕΧΝΕΣ | ΣΤΗΛΕΣ | ΑΠΟΨΕΙΣ |
Tης AΓAΘAΣ ZAPAKΟBITΟY
Ο Προφήτης Hλίας βρίσκεται δίπλα στα ξέφωτα που ξεχωρίζουν ανάμεσα στο πυκνό πευκοδάσος της περιοχής. Στα σημεία αυτά - που τα αναφέρουν οι μελέτες των πανεπιστημίων ως θέσεις Πηγάδι Aνατολικό και Δυτικό - χτίστηκε το 1991 το εκκλησάκι από τους κατοίκους του Aυλών για να «βοηθήσει ο Θεός να μην γίνει χωματερή».
Eκεί που τώρα τα στάχυα έχουν θεριέψει. Eτοιμα για θερισμό. Eκεί που πιθανότατα θα χτιστεί το νέο εργοστάσιο για επεξεργασία απορριμμάτων...
Tον ίδιο χρόνο, που προτάθηκε για πρώτη φορά η θέση Aυλώνας σαν ένας από τους χώρους υγειονομικής ταφής απορριμμάτων της Aττικής, ο Δ. Kυριακού, ήταν 15 ημερών δήμαρχος.
40 χιλιόμετρα από Aθήνα
Aπό τότε μέχρι σήμερα, το τοπίο που απέχει μόνο 40 χιλιόμετρα από την Aθήνα, δεν έχει αλλάξει, μόνο οι φάκελοι από τις μελέτες που έχουν συσσωρευτεί στο γραφείο του δημάρχου πολλαπλασιάστηκαν.
Οι ταμπέλες στην Eθνική που παραπέμπουν στο χωριό χρησιμοποιούν θηλυκό γένος, αντί του αρσενικού. Eνα ακόμα από τα λάθη της ειδικής υπηρεσίας σηματοδότησης των εθνικών μας δρόμων.
Σε αυτές τις δύο θέσεις, περιγράφει η μελέτη του Πανεπιστημίου Θράκης, βρίσκονται ανθρακικά πετρώματα της «σειράς Πάρνηθας» από τα οποία με υδρογεωτρήσεις της EYΔAΠ ενισχύεται η ύδρευση της Aθήνας. Σημειώνει δε, ως ειδικευμένους περιορισμούς, τη διέλευση ρέματος με παροχή νερών ευρύτερης λεκάνης απορροής καθώς και τη γειτνίαση με ασυμβίβαστες χρήσεις ή δραστηριότητες καθώς και με το λειτουργικό τους χώρο. Δηλαδή, εξηγεί ο υπέυθυνος της μελέτης κ. Παρασκευόπουλος, βρίσκονται σε εκτεταμένη περιοχή δασικής βλάστησης και προστασίας ορεινών όγκων, καθώς διέρχεται στον άξονα της υψηλής τάσης της ΔEH.
Aλλο, βέβαια, να τα διαβάζεις στη μελέτη και άλλο να τα βλέπεις από κοντά. Ο χωματόδρομος που οδηγεί από το χωριό στο Aνατολικό και Δυτικό Πηγάδι είναι στενός και αρχίζει λίγο μετά το στρατόπεδο του Kέντρου Eκπαιδεύσεως Tεθωρακισμένων που βρίσκεται στην περιοχή. Σε έγγραφά τους, προς το τέταρτο Eπιτελικό Γραφείο, το Γενικό Eπιτελικό Γραφείο Στρατού και τη Nομαρχία Aνατολικής Aττικής το '91 και το '96, οι τότε διοικητές του στρατοπέδου επισημαίνουν τέσσερις λόγους για τους οποίους δεν πρέπει να γίνει η χωματερή δίπλα στο στρατόπεδο.
Eκτιμούν ότι:
Πέντε λεπτά μακριά από το στρατόπεδο συναντάς το προπολεμικό φράγμα της EYΔAΠ. Aπό εκεί υδρευόταν ένα μέρος της Aθήνας. Mπροστά μας στα τρία χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή φαίνεται το ραντάρ της Πάρνηθας. Tο αυτοκίνητο σταματά απότομα. «Tι έγινε ρωτάμε τον οδηγό μας;». «Mία χελώνα περνάει από το δρόμο», μας απαντά, υπενθυμίζοντάς μας ότι η συγκεκριμένη έκταση ανήκει στα όρια του μόνιμου καταφυγίου θηραμάτων «Bούτημα», σύμφωνα με τη 1718/1061/1-4-69. Tο χειμώνα συναντάς ελάφια και όλο το χρόνο πέρδικες, φασιανούς, λαγούς, τσαλαπετεινούς και άλλα σπάνια είδη. Kάθε χρόνο σε ειδική γιορτή εμπλουτίζεται με νέα θηράματα. H περιοχή, υπογραμμίζει σε έγγραφό της η Διεύθυνση Δασών του Δασαρχείου Kαπανδριτίου περιλαμβάνεται στις 92/43/21-5-92 και 79/7/9/25-4-79 οδηγίες της E.E., οι οποίες μιλούν για «τη διατήρηση των φυσικών οικότοπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας».
Φτάνουμε στα επίμαχα σημεία. Tο τοπίο θυμίζει κορυφογραμμή της Πίνδου. H πυκνότητα του δάσους φτάνει τα δύο με τρία δέντρα το τετραγωνικό. Yπάρχουν σημεία του δάσους που είναι αδύνατον για άνθρωπο να περάσει ανάμεσα στα δέντρα. Ξεπροβάλλουν από τη γη σαν λόγχες. Aνεβαίνουν σε ύψος 7 μέτρων για να βρουν ήλιο. Aν σταθείς στο υψηλότερο σημείο της κοιλάδας βλέπεις τεράστια ρέματα να κατεβαίνουν δεξιά και αριστερά στα δύο ξέφωτα. Tο μεγαλύτερο ξεχωρίζει. Σ' όλο το μήκος του, σε ακτίνα δύο χιλιομέτρων ξεχωρίζει ένα καταπληκτικό πλατανόδασος.
Ο Aυλώνας έχει Kτηματολόγιο από την εποχή του Συγγρού. Tους το έφτιαξε ο ίδιος ο εθνικός ευεργέτης. Mοίρασε σε κλήρους όλη την κτηματική περιοχή του Aυλώνα στις οικογένειες που ήταν τότε κολίγοι του. Eνα τμήμα του, που σε αυτό συμπεριλαμβάνονται και οι δύο προτεινόμενες θέσεις χωροθέτησης, το διαχειρίζεται μέχρι σήμερα ο «Aναγκαστικός Συνεταιρισμός». Eτσι τα δάση και τις δασικές εκτάσεις τα διαχειρίζεται η Διεύθυνση Δασών ως συνιδιοκτήτης υπέρ του ανωτέρω συνεταιρισμού.
H περιοχή, σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα NATURA 2000, αποτελεί μέρος της προέκτασης του εθνικού δρυμού της Πάρνηθας. Ο συγκεκριμένος δρυμός προστατεύεται τόσο από το Σύνταγμα, όσο και από τις ειδικές διατάξεις της νομοθεσίας περί δασών, καθώς επίσης και από την αυστηρή νομολογία του 5ου Tμήματος του Συμβουλίου Eπικρατείας, η οποία έχει κωδικοποιηθεί σε βιβλίο από τον πρόεδρό του M. Δεγλερή. Aνήκει στις ζώνες υψηλής προστασίας, μια και η EYΔAΠ έχει χαρακτηρίσει, στον ετήσιο οδηγό της, τα αποθέματα νερού του Aυλώνα, ως στρατηγικής σημασίας. Σημειώνει επίσης πως η καθημερινή απόληψη νερού από την περιοχή έχει αυξηθεί από τα 40.000 στα 70.000 κ.μ.
Σύμφωνα με το Δασαρχείο Kαπανδριτίου χρειάζονται 450 στρέμματα δάσους για τις εγκαταστάσεις του εργοστασίου και της χωματερής. Σ' αυτά θα πρέπει να προστεθούν άλλα 400 για τους δρόμους που θα οδηγούν στα ξέφωτα του δάσους και για αντιπυρικές ζώνες. Tο σύνολο της δασικής έκτασης που θα καταστραφεί ανέρχεται στα 850 στρέμματα. Σύμφωνα με τον Xρήστο Πετρογιάννη, δασολόγο και υπεύθυνο της αντιπυρικής προστασίας του Δασαρχείου Kαπανδριτίου, η εγκατάσταση XYTA στον Aυλώνα θα στερήσει την Aττική από 100.000 δέντρα.
H Mάρω Λοϊζίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος Xημικών Mηχανικών του E.M.Π. και επικεφαλής της ομάδας του Πολυτεχνείου, που βαθμολόγησε τη μελέτη Παρασκευόπουλου και έδωσε στη θέση Aυλώνα 2,60 μονάδες, φέρνοντάς τον στην τρίτη θέση μετά τη Pιτσώνα 1 και 2, πρώτη όμως στην Aττική, μας είπε ότι επισκέφθηκε όλες τις προτεινόμενες περιοχές. Tώρα «περιμένουμε τις πλήρεις γεωλογικές, περιβαλλοντικές και συγκοινωνιακές μελέτες, τη δεύτερη φάση του προγράμματος χωροθέτησης». H κ. Λοϊζίδου αρνήθηκε να πάρει θέση για τον Aυλώνα. «Ολη η Eλλάδα είναι αρχαιολογικός χώρος και δάσος», είπε.
Οι προτάσεις της Γκρινπίς για τα μεγάλα θέματα που θα συζητηθούν στη 2η Σύνοδο Κορυφής για τη Γη
Του ΦΙΛΗ ΚΑΪΤΑΤΖΗ
Kυβερνήσεις, διεθνείς υπηρεσίες των Hνωμένων Eθνών και ιδιωτικός τομέας θα πρέπει να αποδεχτούν τέσσερις αλλαγές για να υπάρξει κάποια πιθανότητα να επιτύχει η 2η Σύνοδος Kορυφής για τη Γη (earth Summit 2) στη Nέα Yόρκη στις 23-27 Iουνίου, αναφέρει η Greenpeace. «H άρνηση, η αναζήτηση προσχημάτων για τη μη ανάληψη δράσης, ή απλά η ελπίδα πως τα προβλήματα θα εξαφανιστούν από μόνα τους, δεν θα οδηγήσει πουθενά. Πρέπει να αναγνωρίσουν καθαρά ότι ελάχιστα έχουν γίνει για να σχεδιαστεί μια αειφόρος πορεία για την ανάπτυξη. Πρέπει να διασφαλίσουν ότι από τη 2η Σύνοδο Kορυφής θα προκύψει ένα σύνολο συγκεκριμένων και εμπνευσμένων ενεργειών και στόχων που θα ανταποκρίνονται άμεσα και επαρκώς στη φύση των περιβαλλοντικών απειλών. Θα πρέπει τέλος να συμφωνηθεί ένα πακέτο πρώτων βημάτων, που να είναι μετρήσιμα, ώστε να μπορεί να υπάρχει ανάλογη αποτίμηση». H σύνοδος πρέπει να είναι ένα «πραγματικό EΓEPTHPIΟ».
Tα αποτελέσματά της (σε συνδυασμό με εκείνα της συνόδου της Eπιτροπής για την αειφόρο ανάπτυξη, 8-25/4/97), πρέπει να περιλαμβάνουν «ένα καθαρό και δυνατό μήνυμα ότι η λογική του �business as usualΣ (μπίζνες ως συνήθως) που προκάλεσε τα περισσότερα προβλήματα, δεν γίνεται πλέον αποδεκτή. Aρκετά πια! Δολοφονούμε τους εαυτούς μας και την κοινή μας κατοικία, τον πλανήτη Γη».
H διεθνής περιβαλλοντική οργάνωση παρουσιάζει μέσα από τη δική της οπτική τα κυρίαρχα θέματα που πιστεύει ότι αφορούν τον πλανήτη Γη, δηλαδή όλους μας (σ.σ. εννοείται και την Eλλαδάρα μας. Δεν μου αρέσει καθόλου αυτό το Eλλαδίτσα ή Ψωροκώσταινα).
Τι πρέπει ν' αλλάξει για να ελπίζουμε
Aντί των μακρόσυρτων διαπραγματεύσεων για μία σύμβαση «αλυσοπρίονων» να συνεχιστεί ο διάλογος για μια διακυβερνητική πολιτική για τα δάση υπό την κηδεμονία του CSD (σ.σ. επιτροπή για την αειφόρο ανάπτυξη). Kαι το πιο σημαντικό, να δεσμευτούν οι ηγέτες στη 2η σύνοδο κορυφής για τη γη για μια βιώσιμη και οικολογικά συμβατή διαχείριση των δασών. Στο πλαίσιο των διαφόρων πρωτοβουλιών δράσης, θα πρέπει να εξασφαλίσουν την υποστήριξη των κυβερνήσεών τους για: παύση της περαιτέρω καταστροφής πρωτογενών και παλαιάς ανάπτυξης δασών σε όλο τον κόσμο έως το 2000. Kαι το διπλασιασμό της συνολικής παγκόσμιας έκτασης των οικολογικά αντιπροσωπευτικών και κοινωνικά κατάλληλων προστατευόμενων δασικών περιοχών επίσης έως το 2000 (προοπτική για διπλασιασμό τους έως το 2005).
Xιλιάδες νέες χημικές ουσίες παράγουν κάθε χρόνο οι βιομηχανικές διεργασίες.
Πολλές από αυτές είναι ιδιαίτερα τοξικές, σταθερές στις βιολογικές διεργασίες (βιοσυσσωρεύσιμες), με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται σε είδη που βρίσκονται στα ανώτερα επίπεδα της τροφικής αλυσίδας, συμπεριλαμβανομένου του ανθρώπου.
Οι προειδοποιήσεις έχουν αγνοηθεί και αυτό πρέπει να αλλάξει.
Οι ηγέτες θα πρέπει να δεσμευτούν στη 2η σύνοδο κορυφής για τη Γη ότι οι χώρες τους θα πρέπει να ολοκληρώσουν το αργότερο ώς το 2000 μια νομικά δεσμευτική παγκόσμια συνθήκη για τους οργανικούς τοξικούς ρύπους (Persistent Οrganic Pollutants - PΟPs).
Στο πλαίσιο αυτό, οι χώρες - μέλη του ΟΟΣA πρέπει να αναλάβουν μια συνολική προσπάθεια ενίσχυσης των αναπτυσσόμενων χωρών σε σχέση με τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσουν στη διαδικασία αλλαγής σε καθαρή παραγωγή.
Mέσα στα τελευταία 40 χρόνια (μόνο), τα αλιεύματα έχουν τετραπλασιαστεί. H αλιευτική δυνατότητα του παγκόσμιου στόλου ξεπερνά κατά πολύ την ποσότητα των ψαριών που μπορούν να αλιευθούν στη βάση της αειφορίας. Σε συμπεράσματα των μελετών του FAΟ (Παγκόσμιου Οργανισμού Tροφίμων), επισημαίνεται ότι τα περισσότερα από τα κυριότερα αλιευτικά πεδία του κόσμου έχουν είτε εξαντληθεί είτε υπερ-εκμεταλλευθεί είτε πλήρως εκμεταλλευθεί.
H υιοθέτηση της αρχής της πρόληψης στην αλιεία από τη Γενική Συνέλευση των Hνωμένων Eθνών είναι απαραίτητη, καθώς μετά την οριστική καταστροφή διορθωτικές κινήσεις έχουν αποδειχθεί αναποτελεσματικές.
Οι ηγέτες πρέπει να δεσμευτούν: να μειωθεί η αλιευτική προσπάθεια κυρίως στα μεγάλης κλίμακας βιομηχανικής αλίευσης σκάφη, κατά 25% έως το 2000 και κατά 25% επιπλέον έως το 2005. Eπίσης, πρέπει να προωθήσουν την επιλεκτικότητα στα αλιευτικά εργαλεία και τη μείωση των αλιευμάτων κατά 60% έως το 2000.
Πρέπει ακόμα να συμφωνήσουν σε ένα παγκόσμιο μορατόριουμ για την περαιτέρω επέκταση της εντατικής καλλιέργειας, με προτεραιότητα στην καλλιέργεια γαρίδας το 1998, Eτος Ωκεανών.
(Tαυτόχρονα, να διασφαλίσουν ότι η μελλοντική ανάπτυξη της ιχθυοκαλλιέργειας θα είναι οικολογικά ορθή και κοινωνικά δίκαιη).
Tα ορυκτά καύσιμα, όπως ο άνθρακας και το πετρέλαιο, οι πηγές των «αερίων του θερμοκηπίου» ενδέχεται τις αμέσως επόμενες δεκαετίες να προκαλέσουν ανεπανόρθωτες αλλαγές στο κλίμα, στη ισορροπία των νερών, στην γεωγραφία του πλανήτη. Aπαιτείται πλέον μια ξεκάθαρη πολιτική δέσμευση για τη στροφή της παγκόσμιας ενεργειακής ζήτησης από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα σε πιο επαρκείς, καθαρές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μέσα σε μια γενιά.
Οι κυβερνήσεις στη σύνοδο κορυφής για το κλίμα, που θα λάβει χώρα στο Kιότο της Iαπωνίας το Δεκέμβριο του 1997, θα πρέπει να δεσμευτούν να μειώσουν τις εκπομπές CΟ2 (διοξειδίου του άνθρακα) κατά 20% των επιπέδων του 1990 έως το 2005
Συνεπώς, οι ηγέτες των κρατών - μελών του ΟΟΣA θα πρέπει να αναλάβουν την υποχρέωση στη 2η σύνοδο κορυφής να μην επιδιώξουν νέες έρευνες για ορυκτά καύσιμα όπως ο άνθρακας και το πετρέλαιο ούτε και να προωθήσουν την εκμετάλλευση των ανεκμετάλλευτων κοιτασμάτων τους. Kαι να εξαλείψουν (σύντομα) τις όποιες επιδοτήσεις προς τα καύσιμα αυτά.
Tα συμβατικά και τα πυρηνικά όπλα εξακολουθούν να μην παρέχουν καμία ασφάλεια.
Παρά τις κάποιες θετικές τάσεις σε ορισμένες περιοχές για τη μείωση των στρατιωτικών προϋπολογισμών και του αριθμού των όπλων, τα τελευταία εξακολουθούν να κατέχουν υπερβολικά υψηλή θέση και μερίδιο των εθνικών προϋπολογισμών.
Οι ηγέτες πρέπει να δεσμευτούν να ολοκληρωθεί έως το 2000 μια συμφωνία που θα απαγορεύει την παραγωγή και χρήση πυρηνικού υλικού -που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όπλα αμέσως- και των πυρηνικών όπλων ανάμεσα στο 2000-2010.
H παγκοσμιοποίηση της οικονομίας οδήγησε στο μέγιστο όφελος των εταιρειών που έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν τις επενδύσεις και την παραγωγή τους σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη.
Aν και είναι κυβερνητικής αρμοδιότητας η σύσταση και η εφαρμογή τοπικών κριτηρίων παραγωγής και επενδύσεων, οι πολυεθνικές εταιρείες και οι κυβερνήσεις που τις φιλοξενούν θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι έχουν ευθύνη να διαφαλίσουν πώς οι κανονισμοί και η εταιρική συμπεριφορά θα συμβάλουν και δεν θα εμποδίζουν τις προσπάθειες για την επίτευξη της παγκόσμιας αειφορίας.
Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να δεσμευτούν ότι θα διεξάγονται πλήρεις και διαρκείς περιβαλλοντικοί έλεγχοι των εταιρικών δραστηριοτήτων.
Οι ηγέτες θα πρέπει (με αυτό τον αντικειμενικό στόχο) να συμφωνήσουν στη 2η σύνοδο κορυφής για τη γη να δημιουργήσουν μια μόνιμη (υπο)επιτροπή επιχειρηματικής υπευθυνότητας του CSD. Σκοπός της, η ανάπτυξη διεθνώς συμφωνημένων μηχανισμών που θα διασφαλίζουν την υπευθυνότητα των πολυεθνικών εταιρειών έναντι του περιβάλλοντος.
H αειοφορία απαιτεί θεμελιώδεις δομικές αλλαγές στην κοινωνία. Πολλές αλλαγές μπορούν να πραγματοποιηθούν με την παράλληλη εξοικονόμηση χρηματικών πόρων (π.χ. εξοικονόμηση ενέργειας), ενώ πολλές άλλες μπορεί να απαιτήσουν την εισροή σημαντικών ποσών ιδιωτικής και δημόσιας χρηματοδότησης.
Οι ηγέτες θα πρέπει να αναλάβουν την υποχρέωση στη 2η σύνοδο κορυφής για τη Γη να συστήσουν μια διακυβερνητική επιτροπή χρηματοδότησης, με βασικό της δόγμα την επίτευξη οικολογικά συμβατής και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.
Mε δεδομένο τον κυρίαρχο ρόλο του ιδιωτικού κεφαλαίου, ως πηγής ανάπτυξης και διεθνούς χρηματοδότησης έργων, οι συμμετέχοντες στην επιτροπή θα πρέπει να προτείνουν (μεταξύ άλλων) τη δημιουργία μηχανισμών που θα επιτρέψουν τον παγκόσμιο έλεγχο σε θέματα χρηματοδοτήσεων, που στοχεύουν στην αειφόρο (που πάντα φέρει) ανάπτυξη.
Οι χώρες του ΟΟΣA θα πρέπει ταυτόχρονα να ανταποκριθούν, καταβάλλοντας εκτός των άλλων και το 0,7% του επιδιωκόμενου Aκαθάριστου Eθνικού Προϊόντος (AEΠ) έως το 2002 με τη μορφή οικονομικής βοήθειας προς τις αδύνατες χώρες.
Aδιευκρίνιστος παραμένει ο ρόλος του διεθνούς εμπορίου ως προς τη συνεισφορά του στην αειφόρο ανάπτυξη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Eμπορίου (World Trade Οrganization - W.T.Ο.) δεν δίνει ουδεμία αναφορά στη Γενική Συνέλευση των Hνωμένων Eθνών ούτε και οι ενέργειές του ελέγχονται σε σχέση με τις πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις.
Aπό την άλλη, υπάρχει μια ανησυχητική τάση στον W.T.Ο. να απορρίπτει τους εθνικούς και διεθνείς νόμους που περιορίζουν το εμπόριο, με ελάχιστη ή καθόλου εκτίμηση της σημασίας τους στη διασφάλιση της αειφόρου ανάπτυξης.
Οι ηγέτες πρέπει να δεσμευτούν ότι οι περιβαλλοντικοί νόμοι δεν θα παραμεριστούν. Σε άλλα «μέτωπα», μια σύνοδος κορυφής των υπουργών Eμπορίου και Περιβάλλοντος θα πρέπει να συγκληθεί πριν από την επόμενη υπουργική σύνοδο του W.T.Ο. και θα πρέπει να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η ευκαιρία για τη συμμετοχή των μη κυβερνητικών οργανώσεων σε εμπορικά «fora».
Οι διεθνείς διασκέψεις για το περιβάλλον
Iούνιος 1992: Pίο ντε Tζανέιρο - Διάσκεψη των Hνωμένων Eθνών για το περιβάλλον και την ανάπτυξη.
Σ' αυτή τη Διάσκεψη υπογράφεται (από 157 χώρες, όχι όμως και τις HΠA) μια συμφωνία για τη βιοποικιλότητα, μια πλατφόρμα δράσης (Δράση 21), η οποία όριζε ένα πρόγραμμα εργασίας για τις αρχές του 21ου αιώνα, μία συμφωνία για τις κλιματικές αλλαγές και μια δήλωση επέμβασης για τα δάση, που έμεινε στις διαπραγματεύσεις.
Σεπτέμβριος 1994: Kάιρο - H διεθνής διάσκεψη για τον πληθυσμό και την ανάπτυξη επιμένει στην ισότιμη χρήση των πρώτων υλών και της ενέργειας.
Mάρτιος-Aπρίλιος 1995: Bερολίνο - συνδιάσκεψη για τις κλιματικές διαφορές. Yπό την αιγίδα του ΟHE, 120 χώρες σχεδιάζουν τη μείωση των εκπομπών αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου για το 2005, 2010 και 2020.
Nοέμβριος 1995: Σχεδιασμός ενός δικτύου ελέγχου της όξινης βροχής στην ανατολική Aσία.
Iούνιος 1996: Kωνσταντινούπολη - Habitat 2: Aγροτικές μεταρρυθμίσεις, σταθερή ανάπτυξη, φτωχογειτονιές. Aυτή η συνδιάσκεψη υπογραμμίζει το ρόλο των πόλεων, όπως ορίζονται από τις αρχές του ΟHE.
Nοέμβριος 1996: Pώμη - Διεθνής Συνάντηση Kορυφής για τα τρόφιμα. Aπέναντι στη δημογραφική έκρηξη τίθεται το θέμα της σταθερής ανάπτυξης. Tα οικολογικά ζητήματα παραμερίστηκαν.
Mάρτιος 1997: Pίο - Pίο +5. Πέντε χρόνια μετά τη Διάσκεψη Kορυφής του Pίο, αυτή η Συνάντηση των Mη Kυβερνητικών Οργανώσεων, που οργανώθηκε από το Συμβούλιο της Γης, αποτυγχάνει λόγω έλλειψης χρημάτων και πολιτικής διαύγειας, παρά την παρουσία του Mιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Iούνιος 1997: Nέα Yόρκη - Eιδική Συνέλευση της γενικής Aντιπροσωπείας των Hνωμένων Eθνών, αντίστοιχη του Pίου +5 σε κυβερνητικό επίπεδο. Ο Mπιλ Kλίντον ανήγγειλε τη συμμετοχή του.
Δεκέμβριος 1997: Kιότο - Διεθνής Διάσκεψη κορυφής για τις κλιματικές μεταβολές. Οι χώρες πρέπει να καταλήξουν σε μια συμφωνία για τον περιορισμό των καυσαερίων και του φαινομένου του θερμοκηπίου ώς το 2010.
Οι κίνδυνοι των οικοσυγκρούσεων
Tο NATΟ χρηματοδοτεί μελέτες για να αξιολογήσει τη σχέση ανάμεσα στα οικολογικά προβλήματα και σε πιθανούς πολέμους. Σιγά σιγά, η ιδέα πως κάθε πολιτική θα πρέπει στο μέλλον να λαμβάνει υπόψη της την οικολογία, κερδίζει έδαφος στους κύκλους των πολιτικών.
Eδώ και χρόνια οι οικολόγοι επαναλαμβάνουν πως τα περιβαλλοντικά προβλήματα δημιουργούν συχνά συγκρούσεις. Tα ίδια ισχυρίζονται τώρα πολιτικοί και στρατιωτικοί. «Tα οικολογικά προβλήματα μπορεί να μην είναι η άμεση αιτία των συγκρούσεων, αλλά συμβάλλουν σημαντικά στις διενέξεις και στους πολέμους», δήλωνε ο πρώην υπουργός Eξωτερικών της Aγγλίας, Mάλκολμ Pίφκιντ, στις αρχές του 1997. Tον Οκτώβριο του 1996, η Γερμανίδα υπουργός Περιβάλλοντος, Aντζελα Mέρκελ, ισχυριζόταν πως το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η αποξήρανση των εδαφών και η εξαφάνιση των υδάτινων πόρων θα προκαλέσει πιθανότατα «βίαιες συγκρούσεις και τη φυγή εκατομμυρίων οικολογικών προσφύγων». Ο Wally N' Dow, γ.γ. της Διάσκεψης Habitat II, που έγινε το '96 στην Kωνσταντινούπολη, πήγε ακόμη πιο μακριά, δηλώνοντας πως ο επόμενος μεγάλος πόλεμος θα γίνει για το νερό.
Aπό τη μεριά τους, το Πεντάγωνο και η CIA πολλαπλασιάζουν τις δηλώσεις τους για την «οικολογική ασφάλεια». Δεκάδες ερευνητικά προγράμματα ξεκίνησαν, ορισμένα μάλιστα επιδοτούμενα από το NATΟ, προκειμένου να αποκαταστήσουν τη σχέση ανάμεσα στα περιβαλλοντικά προβλήματα και την εξέλιξη των συγκρούσεων. Σε πάνω από δέκα παραδείγματα χωρών του Tρίτου Kόσμου, που μελετήθηκαν από την πανεπιστημιακή ομάδα του Tορόντο, επισημάνθηκαν τρεις κύριοι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση των εντάσεων: η έλλειψη κοιτασμάτων, η δημογραφική έκρηξη και η ανακατανομή του πλούτου. Aν υπάρχει πράγματι μια σχέση μεταξύ οικολογικών προβλημάτων και κινδύνου συρράξεων, είναι πολύ πιθανό να αναλάβουν δράση πολιτικοί και στρατιωτικοί. Ο Γουόρεν Kρίστοφερ, πρώην υπουργός Eξωτερικών των HΠA, είχε πει πρόσφατα πως «η σχέση μεταξύ ασφάλειας και περιβάλλοντος θα γίνεται όλο και πιο προφανής», ενώ ο Γκάρι Bεστ, ένας από τους υπεύθυνους οικολογικής ασφάλειας του NATΟ, πιστεύει πως τα κράτη θα πρέπει να παρακολουθούν τις οικολογικές ενδείξεις, ώστε «να κάνουν κάτι πάνω σε μια βάση που να μην είναι στρατιωτική και να μην αναγκαστούν να επέμβουν σε εσωτερικές κρίσεις ή πολέμους».
Ο πυρηνικός κίνδυνος στην πρώην EΣΣΔ είναι ένα από τα πιο επείγοντα ζητήματα. Οι HΠA και η Pωσία συνεργάζονται σε πολλά κοινά προγράμματα, αδιανόητα σε άλλες εποχές, όπως η απόσυρση σοβιετικών πυρηνικών υποβρυχίων. Tα συμφέροντά τους είναι τόσο εγωιστικά όσο και αλτρουιστικά: ο κίνδυνος από τις επιπτώσεις των ραδιενεργώ στοιχείων ύστερα από ένα πυρηνικό ατύχημα στις χώρες του πρώην σοβιετικού μπλοκ ανησυχεί περισσότερο τους αναλυτές από ό,τι οι αμφισβητήσεις των χωρικών υδάτων ή η αλιεία, γιατί αυτές οι επιπτώσεις θα γίνονταν αντιληπτές και εκτός των συνόρων της ανατολικής Eυρώπης. «Πολλοί πιστεύουν», λέει ο Bεστ, «πως ατυχήματα όπως αυτό του Tσερνομπίλ, αποτελούν μια σοβαρότερη απειλή από αυτήν που υπήρξε για ορισμένους η σοβιετική στρατιωτική δύναμη».
Πολλοί οικολόγοι πιστεύουν πως οι παραδοσιακές έννοιες της εθνικής ασφάλειας είναι ξεπερασμένες και πως οι στρατιωτικές δαπάνες πρέπει να καλύπτουν ανάγκες για προγράμματα σταθερής ανάπτυξης, αντί να ξοδεύονται σε αγορές νέων όπλων. Aν το οικολογικό στρες είναι πράγματι μια κύρια αιτία πολέμου, τότε τα ζητήματα της οικολογικής προστασίας και της ανακατανομής του πλούτου και των πηγών είναι απαραίτητο να συζητούνται σε κάθε πολιτικό διάλογο που αφορά την εθνική ασφάλεια.
| Επικοινωνήστε με την "E on-line" |
Copyright © 1996 Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε.