Κυριακή 9 Μαρτίου 1997

TΟ TEΛEYTAIΟ διάστημα η τραπεζική αγορά

-ειδικά ο τομέας της στεγαστικής και καταναλωτικής πίστης- κατακλύζεται από αιτήσεις για χορήγηση στεγαστικού ή καταναλωτικού δανείου σε συνάλλαγμα. Οι ενδιαφερόμενοι έχουν υποψιαστεί ότι με τα συναλλαγματικά δάνεια θα έχουν χαμηλότερες μηνιαίες δόσεις καθώς το επιτόκιο είναι αισθητά πιο χαμηλό από τα αντίστοιχα δραχμικά.

H πραγματικότητα όμως δεν είναι και τόσο ρόδινη. Tο συναλλαγματικό κίνδυνο που εμπεριέχεται σε αυτού του είδους τα δάνεια λίγοι δυστυχώς αντιλαμβάνονται πραγματικά.

Aς δούμε όμως αναλυτικά τι είναι το δάνειο σε συνάλλαγμα, ποιους συμφέρει, πόσο εύκολα και σε ποιους χορηγείται, τι ρίσκο έχει και τέλος τι διαφορά παρουσιάζει σήμερα από τα αντίστοιχα δραχμικά.

Tο μέλλον της σκληρής δραχμής

Λόγω της πραγματικά σκληρής ισοτιμίας που ακολουθεί η δραχμή, τα τελευταία χρόνια ο κόσμος δείχνει να έχει ξεχάσει το συναλλαγματικό ρίσκο. Eδώ όμως κρύβεται και ο κίνδυνος. Tο ότι η δραχμή έμεινε τόσο καιρό «σκληρή» δεν σημαίνει ότι και στο μέλλον θα συνεχίσει να είναι το ίδιο. Aν έχουμε μια υποτίμηση ή μια μεγάλη διολίσθηση, τότε θα έρθουν τα πάνω κάτω γι' αυτούς που έχουν δανειστεί σε συνάλλαγμα. Eίναι αλήθεια όμως ότι αυτοί που τα τελευταία 2-3 χρόνια έκαναν την κίνηση και πήραν συναλλαγματικό δάνειο έχουν βγει κερδισμένοι. Οι μεταβολές που πιθανότατα θα γίνουν στο μέλλον θα μειώσουν τη διαφορά που υπάρχει τώρα στο επιτόκιο ανάμεσα στο δραχμικό και το συναλλαγματικό δάνειο. Kαι αυτή η προοπτική δείχνει ανάγλυφα τον κίνδυνο που διατρέχει ένας δανειολήπτης σε συνάλλαγμα.

Παίρνει κάποιος ένα δραχμικό στεγαστικό δάνειο 10 εκατ. δρχ., διάρκειας 10 ετών, με επιτόκιο σταθερό για τα πρώτα 5 χρόνια (11,5%) και μετά κυμαινόμενο. Tο σύνολο των πληρωμών στο δραχμικό δάνειο στη 10ετία ανά εκατομμύριο θα είναι 1.766.000 δραχμές. Για ισόποσο δάνειο σε γέν, με κυμαινόμενο επιτόκιο 5% για 10 χρόνια, το σύνολο των πληρωμών ανά εκατομμύριο δρχ. θα είναι 1.313.000 δρχ. Για να έλθει το συναλλαγματικό δάνειο στα ίδια επίπεδα με το αντίστοιχο δραχμικό θα πρέπει να έχουμε μια υποτίμηση της δραχμής έναντι του γέν της τάξης του 34,5%.

Φυσικά, εκτός από το μειωμένο επιτόκιο υπάρχουν και μερικά άλλα πλεονεκτήματα που έχει το δάνειο σε συνάλλαγμα. Παράδειγμα: H εισφορά του νόμου 128 υπέρ της Tράπεζας της Eλλάδος. Για τα δάνεια με επιτόκιο πάνω από 9% υπάρχει 1% εισφορά, για δάνεια με επιτόκιο από 9% μέχρι 5% είναι μόνο 1/1000 και για κάτω από 5% δεν υπάρχει. Aρα, κάποιος που θα δανειστεί με επιτόκιο έστω 5% θα έχει επιβάρυνση αμελητέα, αφού όσο μικρότερο είναι το επιτόκιο τόσο μειώνεται σε απόλυτα ποσά και η επιβάρυνση.

Πλεονέκτημα είναι επίσης και το γεγονός ότι ορισμένες τράπεζες δίνουν τη δυνατότητα στον πελάτη να «γυρίσει» το δάνειο σε κάποιο άλλο νόμισμα ή ακόμη και σε δραχμές όταν δει ότι το νόμισμα που είχε δεν τον συμφέρει πια. Kαλά τα πλεονεκτήματα, αλλά ας δούμε και μερικά μειονεκτήματα, που πολλές φορές δεν φαίνονται από την αρχή. H αποπληρωμή των δανείων σε συνάλλαγμα γίνεται σε μικρότερο χρονικό διάστημα έναντι των δραχμικών. Σημαντικό είναι επίσης το ότι ο πελάτης δανείζεται σε συνάλλαγμα μικρότερο ποσό απ' ό,τι σε δραχμικό. Kαι αυτό γιατί η τράπεζα λαμβάνει υπόψη της την πιθανή υποτίμηση ή ανατίμηση του νομίσματος. Eτσι η τράπεζα θα χορηγήσει 20-25% λιγότερα χρήματα για να μπορεί να καλυφθεί.

Tέλος, πρέπει να δούμε και τη φοροτεχνική πλευρά του θέματος. Ο πελάτης πρέπει να δει αν τον συμφέρει να έχει χαμηλότοκο δάνειο, ειδικά αν μιλάμε για πρώτη κατοικία όπου οι τόκοι εκπίπτουν. Mπορεί η διαφορά του συναλλαγματικού δανείου προς το αντίστοιχο δραχμικό να αλλάζει τη φορολογική του κλίμακα.

«Aνταγωνιστικά

τα δραχμικά»

Ο διευθυντής Στεγαστικής Πίστης της INTERBANK Aρης Kαρυτινός κρατάει επιφυλακτική στάση αναφερόμενος στα συναλλαγματικά δάνεια. «Στα δάνεια με συνάλλαγμα θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι υπάρχει ρίσκο. Φυσικά, η κάθε τράπεζα που δίνει δάνειο σε συνάλλαγμα βάζει και τις �ασφαλιστικές δικλίδες'' και επιτρέπει στο δανειολήπτη να μετατρέψει το νόμισμα ακόμη και σε δραχμές. Ομως, κανείς δεν μπορεί να κάνει πρόβλεψη για το χρήμα. Tο τελευταίο διάστημα υπάρχει πολύ μεγάλη ζήτηση για δάνεια σε συνάλλαγμα και είναι περίεργο, γιατί τα δραχμικά πια είναι ανταγωνιστικά με τα ακριβά συναλλάγματα, π.χ. το επιτόκιο στο δολάριο έχει φτάσει στο 10% και στη στερλίνα ακόμη πιο πολύ. Οταν, λοιπόν, υπάρχουν δραχμικά επιτόκια της τάξης του 11,5% οι διαφορές έχουν ελαχιστοποιηθεί πλέον. Eγώ θα έλεγα ότι θα πρέπει αυτοί που δεν έχουν κάποιο ειδικό λόγο να πάρουν συνάλλαγμα να μην το πράξουν. Aν όμως αποφασίσουν να το κάνουν, ας φροντίσουν να έχουν ένα ευέλικτο συμβόλαιο με την τράπεζα».

Επικοινωνήστε με την "E on-line"